W prawie polskim wytyk funkcjonuje wyłącznie w wymiarze sprawiedliwości (ustawy o: ustroju sądów powszechnych i prokuraturze) i ma oparcie w konkretnych przepisach o czym poniżej.
W PSP kary są określone i wytyk nie ma umocowania, więc jest i przekroczeniem uprawnień i działaniem z rażącym naruszeniem prawa (tj. bez podstawy prawnej).
Ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych wprowadza w art. 40 szczególną instytucję znaną jako wytyk. Instytucja ta ma zastosowanie zarówno w odniesieniu do sądów powszechych jak i sądów wojskowych (poprzez odesłanie z art. 70 ustawy – Prawo o ustroju sądów wojskowych). Przepis ten dosłownie brzmi tak:
§ 1. Sąd apelacyjny lub sąd okręgowy jako sąd odwoławczy, w razie stwierdzenia przy rozpoznawaniu sprawy oczywistej obrazy przepisów, niezależnie od innych uprawnień, wytyka uchybienie właściwemu sądowi. Sąd apelacyjny lub sąd okręgowy przed wytknięciem uchybienia może żądać wyjaśnień od sędziego przewodniczącego składowi sądu orzekającego w pierwszej instancji. Stwierdzenie i wytknięcie uchybienia nie wpływa na rozstrzygnięcie sprawy.
§ 2. O wytknięciu uchybienia sąd apelacyjny lub sąd okręgowy, o którym mowa w § 1, zawiadamia prezesa właściwego sądu, a w przypadkach poważniejszych uchybień – także Ministra Sprawiedliwości.
§ 3. Odpis postanowienia sądu apelacyjnego lub sądu okręgowego jako sądu odwoławczego, zawierającego wytknięcie uchybień, dołącza się do akt osobowych sędziego.
§ 4. Po upływie pięciu lat od wytknięcia uchybienia w trybie określonym w § 1, na wniosek sędziego, prezes właściwego sądu zarządza usunięcie z akt osobowych sędziego odpisu postanowienia, o którym mowa w § 3, jeżeli w tym okresie nie stwierdzono kolejnej oczywistej obrazy przepisów przy rozpoznawaniu sprawy przez sąd odwoławczy, skutkującej wytknięciem uchybienia lub nie zwrócono uwagi w trybie art. 37 § 4 (…).
Ustawa o prokuraturze: art. 8 ust. 7 Prokurator przełożony w razie stwierdzenia oczywistej obrazy prawa przy prowadzeniu sprawy wytyka, niezależnie od innych uprawnień, właściwemu prokuratorowi uchybienie, po uprzednim zażądaniu — w razie potrzeby — wyjaśnień. Stwierdzenie i wytknięcie uchybienia nie wpływa na rozstrzygnięcie sprawy. Art. 68 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
