Szanowni, w ciągu roku zginęło w wyniku prowadzonych działań ratowniczy 4 Strażaków w tym 3 z OSP . To poważny sygnał do zastanowienia i przeanalizowania sytuacji , tym bardziej że ŚOI ( Środki Ochrony Indywidualnej ) są coraz bardziej powszechne i dostępne również w OSP.
Nie rozwodząc się dalej nad różnymi aspektami tej sytuacji skupiliśmy się z Kolegami na obowiązujących przepisach w poszukiwaniu treści zobowiązujących członka OSP do stosowania zasad BHP i ŚOI adekwatnych do zagrożeń .
Jedyny zapis ustawowy który udało nam się zaadaptować do sytuacji znajduje się w Ustawie o PSP
Art.29 a
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby strażaków, z uwzględnieniem wymagań:
1) bezpieczeństwa i higieny służ by w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej;
2) w zakresie wyposażenia strażaków w środki ochrony indywidualnej;
3) w zakresie zabezpieczenia medycznego strażaków podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia;
4) bezpieczeństwa i higieny służby podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia.
Rozporządzenie powinno ponadto uwzględniać optymalne warunki bezpieczeństwa i higieny sł uż by w stosunku do zadań wykonywanych przez strażaków.
3. W sprawach związanych z bezpieczeństwem i higieną służby, w zakresie nieuregulowanym ustawą i rozporządzeniem, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy działu dziesiątego ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.
4. Wymagania, o których mowa w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 2,
mają odpowiednie zastosowanie do innych osób biorących udział w akcjach ratowniczych, ćwiczeniach lub szkoleniu.
I teoretycznie pkt. 4 można by uznać za delegację prawną by wymagać od członka OSP biorącego udział w akcji ratowniczej zasad BHP zgodnych z obowiązującymi w PSP.
Powstaje jednak pytanie czy strażak OSP ma obowiązek znać ustawę o PSP czy jest ona dla niego delegacją jeśli nie jest funkcjonariuszem PSP , a jedynie czasowo podlega jego rozkazom w czasie akcji i to jedynie z udziałem PSP . Podobnie na bazie tego zapisu dlaczego np. Państwowe Ratownictwo Medyczne przybywając na akcję prowadzoną przez PSP nie przybywa w ŚOI zgodnie z przedmiotowym rozporządzeniem o BHP w PSP . Dalej co jak OSP ( niezależne Stowarzyszenie z osobowością prawną) samo organizuje ćwiczenia lub szkolenie ?
Sprawa była by jasna gdyby Rozporządzenie o BHP tyczyło jednostek Ochrony P.poż zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej na bazie której funkcjonuje OSP .
Idąc dalej tym tropem, w ustawie o ochronie przeciwpożarowej istnieje wzmianka o rozporządzeniu ministra MSW w sprawie KSRG - może chociaż część jednostek ma jasno sprecyzowane zasady – niestety w tym rozporządzeniu niema słowa o BHP w KSRG .
No to zacząłem szukać w drugą stronę . Stosunek pracy i zobowiązanie do przestrzegania przepisów BHP zgodnie z kodeksem pracy niekoniecznie – bo członek OSP nie jest związany stosunkiem pracy .
Dalej możliwość na bazie programu szkoleniowego OSP . Owszem są tam zawarte treści o BHP , jednak czy treści nauczane są zobowiązaniem do przestrzegania – niekoniecznie . W każdym zakładzie pracy poza instruktarzem BHP ,funkcjonuje regulamin pracy który zobowiązuje pracownika do określonych zachowań w tym przestrzegania BHP . Delegacją jest podpisanie oświadczenia o zapoznaniu się z treścią jako zobowiązanie do przestrzegania .
Również statut OSP nie odnosi się do kwestii BHP .
Mając powyższe na uwadze oraz fakt, że nie mogę znaleźć bezpośredniej relacji prawnej zobowiązującej strażaka OSP do między innymi przestrzegania „jakiś” zasad BHP podczas działalności bojowej i szkoleniowej w OSP , co poza zagrożeniami stwarza również poważny problem prawny odpowiedzialnemu za te sprawy Naczelnikowi oraz Zarządowi OSP chciałbym zaproponować rozwiązanie .
Może w ramach regulaminu JOT , może odrębnego regulaminu uchwalonego przez Zarząd OSP (Jot nie wszystkim pasuje choć ZOSP zmusi prędzej czy później
) spisać obowiązki i zobowiązania strażaka OSP w tym np. do przestrzegania zasad BHP zgodnie z przepisami PSP oraz przyjąć od niego stosowne oświadczenie że zapoznał się z regulaminem oraz wskazanymi w nim dokumentami i zobowiązuje się do ich przestrzegania .
Uważam z prawnego punktu widzenia , przejrzystości prawnej i odpowiedzialności ale również poprawy BHP w OSP temat ważny jak nie bardzo ważny .
Co wy na to ?
Ewentualnie może spróbujemy wspólnie stworzyć taki regulamin .
Pozdrawiam MIKO.