Autor Wątek: Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY BUDOWY i POMIARÓW MIERNIKAMI)  (Przeczytany 19882 razy)

Offline Detektory

  • Bywalec
  • *
  • Wiadomości: 61
Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY)

Zgodnie z prośbą szanownych kolegów postanowiłem napisać w paru słowach info dotyczące mierników gazów i pomiarów nimi wykonywanych.
Informacje mają charakter podstawowy w stosunku do mierników 4 gazowych w związku z czym daruje sobie póki co szczegóły, różne opcje i wyjątki żeby nie zamącić.
Wszelkie uwagi lub pytania mile widziane. Weźcie proszę pod uwagę, że po pewnej godzinie człowiek może sam się zakręcić więc jeżeli znajdziecie coś nieprawidłowego z czym się nie zgadzacie to dajcie znać i poprawimy żeby nikogo nie wprowadzało w błąd. Mam nadzieję, że poniższe informacje okażą się pomocne w Waszej codziennej pracy.

!!! INSTRUKCJA
Zawsze jak dostajesz po raz pierwszy miernik gazów do ręki żądaj instrukcji w języku polskim i poświęć chwilę na jej przeczytanie.
Znajdziesz w niej większość potrzebnych Ci informacji oraz parametry Twojego urządzenia.

!!! GAZY
Pamiętaj, że miernik nie mierzy wszystkiego tylko określone gazy. Jakie gazy są mierzone przez Twój miernik znajdziesz w ateście kalibracyjnym, świadectwie wzorcowania (lub innym dokumencie – różnie nazywanym). W dokumecie tym będzie podane jakie gazy, w jakim zakresie są mierzone i jakie ustawiono progi alarmowe. Zawsze sprawdź czy masz taki dokument.
Przykładowo:
CH4 zakres 0-100% DGW progi alarmowe 10 i 20%DGW
Czyli mamy pomiar metanu (CH4) w zakresie 0-100%DGW oraz z załączaniem progów alarmowych odpowiednio przy wartości 10%DGW i 20%DGW.
Jeżeli nie dostałeś to się go domagaj bo musisz wiedzieć co i kiedy się działo z Twoim miernikiem. Warto sobie założyć coś w styku książki urządzenia i wpisywać tam naprawy, kalibracje itp.

Podstawowe informacje o podstawowych gazach (więcej sami znajdziecie chociażby na wiki):
Tlenek węgla (CO; czad) toksyczny. Bez zapachu i koloru.
Siarkowodór (H2S) toksyczny. Charaktrystyczny zapach zgniłego jajka jednak uwaga bo przy poziomie 300mg/m3 (czyli ok. 200ppm) zapach przestaje być wyczuwalny ze względu na natychmiastowe porażenie nerwu węchowego. Bezbarwny.
Warto zobaczyć: https://www.youtube.com/watch?t=1&v=eXu7202e8AU
Tlen (O2) wymagany do oddychania (w atmosferze 20,9). Jego niedobór np. w studzienkach może być przyczyną uduszenia, jego nadmiar zwiększa palność materiałów. Niektóre mogą ulegać samozapłonowi w kontakcie ze 100% tlenem (np. tłuszcze). Ilość tlenu ma także wpływ na granice wybuchowości gazów wybuchowych (więcej tlenu = łatwiej o wybuch).
Metan (CH4) palny, wybuchowy bezbarwny i bez zapachu. Główny składnik gazu ziemnego (tego w instalacji gazowej – pamiętej, że w instalacji jest stosowany dodatkowo nawaniacz i dlatego "czuć" gaz), jeden z głównych składników biogazu (naturalnie występującego w studzienkach i przy ściekach).
Ważne, że metan może wybuchnąć tylko w określonych granicach. W powietrzu zgodnie z normą europejską EN61779 granice wybuchowości metanu to 4,4% dolna i 15% górna. Jeżeli metanu będzie mniej lub więcej to nie dojdzie do wybuchu.
Więcej o granicach wybuchowości: http://www.pg.gda.pl/chem/Dydaktyka/Analityczna/AN_TECH/cgaz1.pdf

!!! JEDNOSTKI W JAKICH OKREŚLAMY ILOŚĆ GAZÓW
%Vol (%v/v) czyli % objętościowo np. w atmosferze jest 20,9%v/v tlenu czyli poprostu 20,9%.
%DGW czyli % Dolnej Granicy Wybuchowości (ang. LEL – Lower Explosive Limit) 100% DGW to dolna granica wybuchowości. Czyli dla przykładu z metanem 100%DGW CH4 to 4,4%v/v. 50%DGW CH4 to 2,2%v/v.
ppm (part per million) części na milion. 10000ppm to 10000 części na milion czyli 1%v/v (objętościowo).
ppb (parts per billion) części na miliard
mg/m3 miligramy na metr sześcienny jednostka rzadko używana w miernikach, ale często w regulacjach prawnych wiec warto umieć ją przeliczać (najlepiej na ppm). Do tego służą specjalne tabele dostępne w internecie.



MIERNIK JAKI JEST KAŻDY WIDZI

Jak widać na zdjęciu miernik posiada kilka elementów. Na wyświetlaczu są podawane bieżące wartości gazów wraz z przypisanymi im jednostkami. Mierniki z reguły sygnalizują w jakiś sposób przekroczenie zaprogramowanych alarmów (najczęściej świecą – w tym przypadku mamy paski LED, wibrują i piszczą). Wiele z nich po kliknięciu przyciskiem lub w przypadku alarmu także podświetla ekran. Wyraźnie widać gdzie są wloty sensorów detektora.
WAŻNE
Wlotów sensora nigdy nie wolno zakrywać. Sprawdź przed użyciem miernika czy wloty są drożne (nie zanieczyszczone). Oczywiście najlepiej zrobić to gazem testowym, ale jeżeli nie mamy to awaryjnie można chociaż dmuchnąć przez chwilę na miernik i sensor tlenu powinien zareagować.
Miernika nie należy chować do kieszeni (tak takie przypadki się zdarzają).



Z tyłu miernika najczęściej jest zaczep krokodylkowy umożliwiający przyczepienie do paska lub krawędzi ubioru. Często jest też ucho do zaczepienia smyczy. Można oczywiście miernik jednocześnie przypiąć i przypiąć smyczą co zabezpiecza przed upadkiem.


Mierniki jak ten na zdjęciu mogą być wyposażone we wbudowaną pompkę zasysającą. Pompka służy do poboru próbek z miejsc do których chcemy dopiero wejść np. studzienek kanalizacyjnych, zbiorników czy pomieszczeń. Miernik z pompką nie ma już wlotów sensorów tylko jeden wlot od pompki.
WAŻNE
Wlotu pompki nigdy nie wolno zakrywać. Niektóre mierniki mają sygnalizację zablokowania wlotu pompki np. kiedy przez nieuwagę włożymy rurkę (sondę) w wodę w studzience. Sprawdź też gdzie miernik ma wylot pobieranego gazu i pamiętaj żeby go także nie zakrywać.



ZANIM ZACZNIESZ MIERZYĆ
Miernik bez pompki (tzw. dyfuzyjny bo powietrze dostaje się do niego na drodze dyfuzji czyli samorzutnego przemieszczania się) służy do zabezpieczenia osobistego człowieka tzn. nosimy go i ma nas poinformować o zagrożeniu gdy ono się pojawi. Przykładowo pracujemy przy jakiejś instalacji, która może się rozszczelnić lub w warunkach gdzie stężenie gazów może wzrosnąć w wyniku naturalnych reakcji (np. biogaz ze ścieków).
W skrócie włączamy, przypinamy i nosimy.
Miernik z pompką ma dzięki niej dodatkową funkcję umożliwiającą pomiar przed wejściem w przestrzeń zamkniętą. Czyli zanim wejdziemy do studzienki to najpierw mierzymy co w niej jest, a dopiero potem przypinamy sobie miernik i wchodzimy.

Zanim zaczniesz mierzyć sprawdź czy Twój miernik ma aktualną kalibrację (zgodną z instrukcją obsługi). Generalnie kalibracja co 6 miesięcy to maksymalny okres przy niewielkim użytkowaniu miernika. Jednak więszość instrukcji zaleca kalibrację (lub przynajmniej test) przed każdym użyciem.

Sprawdź czy Twój miernik nie jest uszkodzony, nie ma zatkanych wlotów (i wylotu jeżeli to wersja z pompką) i czy masz wszystkie potrzebne akcesoria (np. sondę do zdalnych pomiarów).


WŁĄCZANIE MIERNIKA
!!! PAMIĘTAJ włączaj miernik gazów wyłącznie w czystym powietrzu (np. na zewnątrz). Większość mierników przy włączaniu wykonuje tzw. zerowanie czyli przyjmują tło otoczenia za zero (czyste powietrze). Jeżeli włączysz miernik w zanieczyszczonych warunkach to pomiary będą obarczone dodatkowym błędem. Niektóre mierniki wykonują od razu kalibracje sensora tlenu uznając otoczenie za wartość 20,9% v/v (objętościowo)
Po włączeniu sprawdź czy sensory podają prawidłowe wartości:
20,9 % v/v TLEN
0 %DGW (LEL) METAN
0 ppm SIARKOWODÓR
0 ppm TLENEK WĘGLA
Jeżeli pomiary odbiegają o niewielką wartość np. 3% DGW metanu lub 5ppm siarkowodoru to wykonaj zerowanie wg instrukcji Twojego urządzenia. Niewielkie rozbieżności często pojawiają się na skutek warunków zewnętrznych (temperatura, wilgotność lub ciśnienie) i nie są usterką.

Jeżeli masz taką możliwość to wykonaj test gazem wzorcowym lub kalibrację. Dzięki temu masz pewność pomiarów. Polecam w tym przypadku aby kupować takie mierniki, które mają mobilne walizkowe stacje kalibracyjne. Wkłada się miernik do takiej stacji i po 30-40 sekunadach mamy urządzenie w 100% pewne.

W przypadku miernika z pompką zasysającą sprawdź czy działa blokada pompki w przypadku zatkania. W tym celu zatkaj palcem wlot. Miernik powinien zasygnalizować zatkanie i wyłączyć pompkę. Po chwili ponownie powinien przejść do pracy normalnej. (sprawdź w instrukcji jak to się odbywa w twoim mierniku). To ważne bo jeżeli na dnie będzie woda (dobrze jak to będzie tylko woda) i miernik zaciągnie ją to bez działającej blokady woda trafi na sensory i może je zniszczyć.

POMIARY PODSTAWOWE
Generalnie do większości pomiarów polecam miernik z pompką zasysajacą. Pompka umożliwia pobór próbki z miejsc do, których chcemy dopiero wejść.

!!! PAMIĘTAJ gazy mogą być lżejsze, o tym samym ciężarze lub cięższe od powietrza. Dlatego zawsze mierz gazy na różnych wysokościach. Jak na zdjęciu poniżej.


Pomieszczenia do których wchodzimy z boku.
Włączamy miernik na zewnątrz. Używamy miernika z pompką i sondy sztywnej (np. teleskopowej). Sondę wkładamy za drzwi (właz) i czekamy aż miernik zaciągnie atmosferę z wewnątrz ok 20sek. Jak jest ok. to przemieszczamy się do następnych pomieszczeń. Po wstępnych pomiarach zdejmujemy sondę i miernik przypinamy sobie do paska czy krawędzi kieszeni i używamy jako osobistą ochronę jakby się okazało, że emisja danego gazu nie została zatrzymana lub jej źródło jest poza naszym zasięgiem.


Studzienki, zbiorniki i pomieszczenia, do których wchodzimy z góry.
Oczywiście włączamy miernik na zewnątrz i używamy miernika z pompką. Używamy sondy giętkiej w postaci wężyka i opuszczamy go w dół zatrzymując się na 20-30 sekund na różnych wysokościach.
WAŻNE im dłuższy wężyk (sonda) tym dłużej musisz czekać na odczyt. Sprawdź w instrukcji dla jakich długości ile musisz czekać.


Krótki film o wejściu w przestrzenie zamknięte. Zwróćcie uwagę, że sondą prezentowaną w przykładowym mierniku nie zbadacie gazów zbyt daleko wewnątrz. Generalnie najdłuższe sondy teleskopowe dostępne na rynku to 180cm (np. jak na zdjęciu powyżej).
https://www.youtube.com/embed/3J_AFyis9M8

ZAKŁÓCENIA i OGRANICZENIA MIERNIKÓW
Pomiar gazów wybuchowych:
Sprawdź jaki sensor gazów wybuchowych jest w twoim mierniku. W większości mierników używana jest jeszcze przestarzała technologia sensora katalitycznego. Działanie tego sensora polega na spalaniu gazu wybuchowego na powłoce katalitycznej, wytworzeniu ciepła i zmianie przewodności (rezystancji). W ten sposób miernik widzi ile gazu jest.
Do tego pomiaru zawsze potrzebny jest tlen. Inaczej spalanie nie zajdzie. Jednym słowem jeżeli nie ma tlenu (lub jest go mało) to sensor katalityczny gazów wybuchowych będzie wskazywał błędne pomiary (może np. wogóle nie pokazać gazu wybuchowego, a tymczasem będzie go bardzo dużo).
Dlatego jeżeli używasz sensora katalitycznego to zawsze zwracaj uwagę na ilość tlenu.
Innym rozwiązaniem jest zakup miernika z podczerwonym (IR) sensorem gazów wybuchowych, który nie potrzebuje tlenu do pomiaru.

!!! PAMIĘTAJ sensor gazów wybuchowych nie mierzy wszystkich gazów wybuchowych ani "wybuchowości" i nie umie rozróżnić jaki gaz wybuchowy mierzy. Będzie reagował na wiekszość tyle, że na każdy inaczej. Na ateście kalibracyjnym miernika masz podane na jaki gaz miernik został skalibrowany czyli, który z gazów wybuchowych jest mierzony prawidłowo. Wszystkie inne gazy wybuchowe będą miały pewien błąd pomiarowy. Dlatego jeżeli nie wiesz co mierzysz lub masz mieszaninę to postępuj z najwyższą ostrożnością i uznaj każdą wartość pow. 10% DGW za niebezpieczną.

Pomiar gazów toksycznych:
Sensory gazów toksycznych są dość selektywne (mierzą głównie gaz, na który są zaprojektowane). Jednak nie całkiem. To znaczy, że inne gazy mogą zakłócać ich pracę. Sprawdź w instrukcji jakie i jak bardzo. Jeżeli nie ma podane to nie wahaj się zapytać sprzedawcy lub producenta.
Przykład?
Jeżeli w studzience kanalizacyjnej sensor tlenku węgla zacznie pokazywać jakieś wartości to nie tlenek węgla tylko wodór, który w śladowych ilościach występuje w biogazie, sensor tlenku węgla jest na niego poprostu bardzo czuły.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Biogaz
Podobnie sensor siarkowodoru reaguje często na amoniak (np. w pomieszczeniach inwentarskich).

Przepływ gazów:
Sensory gazów nie lubią przepływu większego niż 0,5 l/min (litr na minutę). Tym samym pomiary w większym przepływie przy wentylatorach, ciągach wentylacyjnych itp. mogą być obarczone dużym błędem pomiarowym. Dlatego pomiary przy włączonym wentylatorze przewietrzającym kanał mogą być bardzo niedokładnie i kosmicznie dziwne.
Przykład?
Jeżeli mamy 100ppm tlenku węgla w powietrzu stojącym to przy szybkim przepływie powietrza na sensor będzie trafiało znacznie więcej cząsteczek i będzie on to widział jako znacznie większe stężenie.

Ciśnienie:
Mierniki nie mogą pracować w ciśnieniu znacznie różniącym się od atmosferycznego. Także pomiary gazów pod ciśnieniem to osobna bajka i nie próbuj tego robić zwykłym miernikiem.
Przykład?
Podobnie jak z przepływem gazu. Jeżeli zwiększymy ciśnienie 2 krotnie to nadal mamy 20,9% tlenu w powietrzu. Ale cząsteczek tlenu de facto jest 2 razy więcej i 2 razy więcej cząsteczek trafi do sensora co on będzie widział jako 2 razy wyższe stężenie.

Zakres pomiarowy:
Zakres pomiarowy to zakres w którym miernik może mierzyć gaz. Czyli np. pomiar gazów wybuchowych najczęściej odbywa się w zakresie 0-100% DGW (Dolnej Granicy Wybuchowości).
Zares znajdziesz w instrukcji obsługi Twojego miernika.
sensory katalityczne, elektrochemiczne i półprzewodnikowe nie są odporne na przekroczenia zakresu pomiarowego i jeżeli zostanie przekroczony to zaczynają się rozkalibrowywać, a w skrajnych przypadkach sensory mogą zostać uszkodzone lub zniszczone. Pamiętaj o tym kiedy wykonujesz pomiary m.in. w studzienkach kanalizacyjnych. Jeżeli zbliżasz się do granicy zakresu lub go przekroczyłeś to wyjmij miernik na świeze powietrze i skalibruj.
Odporne na przekroczenia zakresu są sensory podczerwone i fotojonizacyjne.

Substancje zatruwające:
Istnieją substancje, które już w niewielkim stężeniu w zetknięciu z danym sensorem mogą go zniszczyć lub rozkalibrować. Sprawdź w instrukcji jakie substancje zagrażają twojemu miernikowi.
Często są to silikony, alkohole, związki krzemu lub związki siarki.

Pamiętaj, że żaden producent nie przebadał wszystkich gazów i substancji chemicznych w związku z czym zawsze istnieje ryzyko, że trafisz na substancję, która będzie miała wpływ na Twój miernik.

TYPOWE MIERNIKI, APLIKACJE I ROZWIĄZANIA
Tlenek węgla (CO)
Oczywiście najcześciej wadliwa instalacja grzewcza, ale także hale garażowe oraz przemysł (szczególnie energetyka i hutnictwo)
mierniki jednogazowe (ostatnio coraz częstsze nie wymagające kalibracji i ładowania przez 2 lata)
mierniki 4 gazowe (typowa konfiguracja CO, H2S, O2, CH4) tzw. standard wyposażenia

Tlen (O2)
Praktycznie wszędzie gdzie może zostać wyparty przez inne gazy (w tym obojętne jak azot, argon czy ditlenek węgla) tzw. pomiar na spadek tlenu oraz w magazynach tlenu i przy instalacjach tlenowych (na wzrost tlenu)
mierniki jednogazowe (ostatnio coraz częstsze nie wymagające kalibracji i ładowania przez 2 lata)
mierniki 4 gazowe (typowa konfiguracja CO, H2S, O2, CH4) tzw. standard wyposażenia

Biogaz – metan (CH4), siarkowodór (H2S), tlen (O2)
Studzienki kanalizacyjne i telekomunikacyjne, oczyszczalnie ścieków i szamba, wykopy, przepompownie, długotrwale opuszczone obiekty, sztolnie
mierniki 4 gazowe (typowa konfiguracja CO, H2S, O2, CH4) tzw. standard wyposażenia

Gazy wybuchowe:
Metan (CH4)
Instalacje gazu ziemnego, magazyny
Propan-butan LPG
Instalacje gazu płynnego, butle gazowe, halae garażowe z pojazdami napędzanymi LPG
Acetylen (C2H2)
Instalacje i butle używane do spawania
Wodór (H2)
Ładowalnie akumulatorów, butle
mierniki 4 gazowe (typowa konfiguracja CO, H2S, O2, CH4) tzw. standard wyposażenia
Generalnie inne niż metan gazy wybuchowe można wykrywać za pomocą sensora gazów wybuchowych standardowego miernika 4 gazowego i tabel przeliczeniowych.

Amoniak (NH3)
Chłodnie i maszynownie chłodnicze
mierniki 1 gazowe

Chlor (Cl2)
Stacje uzdatniania wody, baseny
mierniki 1 gazowe

Ditlenek siarki (SO2)
Powstający przy spalaniu i w reakcjach chemicznych (szczególnie energetyka)
mierniki 1 gazowe

Moja rada:
w praktyce nie ma sensu kupowanie miernika rozbudowanego na wiele gazów np. 5 i 6 gazowego. Standadowy miernik 4 gazowy CO, H2S, O2, CH4 jest najczęściej używany i szybko się zużywa. Jego eksploatacja i naprawy są tanie, ale jak jest połączony w wersji z innymi sensorami np. NH3 lub Cl2 koszty są dramatycznie wysokie. Dużo taniej i praktyczniej jest wyposażać się w standardowe "4-gazówki" i dodatkowo jednogazowe mierniki na rzadko spotykane gazy. Wtedy nie dość, że oszczędzamy na zakupie to jeszcze na eksploatacji.
Z kolei przy okazji problemów z tlenekiem węgla w sezonie grzewczym najlepiej w przypadku karetek i małych jednostek OSP wyposażać się w jednogazówki 2 letnie nie wymagające kalibracji i ładowania przez cały okres życia.

Mierniki należy traktować bardziej jako urządzenia ostrzegawcze ponieważ mają liczne ograniczenia. Nie są doskonałe i mają wiele zależności. Niektórych rzeczy nie da się zrobić prosto.

Macie pytania lub uwagi piszcie. Powyższe informacje to jedynie podstawy i pamiętajcie, że nie muszą się odnosić do wszystkich urządzeń, zawsze i wszędzie. Powyższe informacje należy traktować wyłącznie jako pomocnicze informacje techniczne. Przede wszystkim stosuj się do instrukcji obsługi, szkoleń i procedur w swojej jednostce.


EKSPLOATACJA
Każdy temat w którym pojawia się konieczność wydania jakichkolwiek środków na eksploatację jest z natury drażliwy. Tym nie mniej pamiętajcie dzieci, że Wasze mierniki będą Was chronić tylko tak dobrze jak o nie dbacie. Muszą być co jakiś czas kalibrowane i co jakiś czas trzeba coś naprawić np. wymienić sensory bo inaczej może się to dla Was źle skończyć, a wtedy przychodzi smutny Pan w garniturze i robi "download" pamięci miernika i ma wszystkie dane co i kiedy się działo i odpowiedzialność macie jak w banku.
Czynności serwisowe nie muszą być drogie. Kalibracja miernika 4 gazowego w zakresach 100-200zł to normalna cena zależnie od modelu i gazu (więcej lub mniej jest podajrzane). Niektóre bardzo rzadkie gazy mogą mieć bardzo kosztowną kalibrację (nawet prawie w cenie miernika).
Niestety pojawiły się też nieuczciwe serwisy.
Przykłady?
Wymieniają niepotrzebnie dobre podzespoły (sensory najczęściej dają znać o konieczności wymiany). Przykładowe czasy wymiany sensorów przy zwykłej eksploatacji (sprawdźcie swoje uw instrukcji lub u sprzedawcy/producenta):
tlen – 12-24 miesiące (przy bardzo instensywnej moze być nawet 3 miesiące)
gazy wybuchowe (katalityczny) – 2-4 lat (przekroczenia zakresu mogą go jednak załatwić w parę minut)
gazy wybuchowe (podczerwony) – 4-5 lat, ale praktycznie potrafi przeżyć miernik
gazy toksyczne siarkowodór tlenek węgla – 2-4 lat, przekroczenia skracają życie
inne gazy toksyczne – bardzo różnie (najczęściej 12-24 miesiące, ale są i takie 3-4 lata) najlepiej sprawdzić dane producenta

Wymieniają części na nieoryginalne (to bardzo ważne zastrzeżenie ponieważ miernik ma atesty tylko z oryginalnymi podzespołami i jeżeli wymienicie sensor na inny model to miernik może utracić atesty np. ATEX; tu nie jest jak w samochodzie, że możecie kupić dowolne klocki hamulcowe)

NOWOŚĆ W EKSPLOATACJI
Pojawiły się na rynku mierniki 1- i 4- gazowe nie wymagające kalibracji przez cały okres życia (2 lata). Rozwiązanie jest możliwe dzięki zastosowaniu sensorów podczerwonych nowej generacji. Generalnie po przeliczeniu kosztów takie rozwiązanie się opłaca. Mimo to Miśki lepiej raz na rok przeprowadzić tzw. test funkcjonalny gazem wzorcowym, taki przegląd jest zresztą wymagany przez ATEX dla wszelkich urządzeń o konstrukcji przeciwwybuchowej. W serwisie koszt nie powinien przekroczyć 100zł. Pamiętajcie, że serwis musi mieć uprawnienia do serwisu urządzeń przeciwwybuchowych "Ex".


A poniżej coś dla tych twardzieli, którzy nie potrzebują robić pomiarów...

PO CO WOGÓLE MIERNIK?
https://www.youtube.com/embed/HWx5lvaXNcg
https://www.youtube.com/embed/BaCokxCdRyE
https://www.youtube.com/embed/rf4UFC4SR9M
https://www.youtube.com/embed/eXu7202e8AU
https://www.youtube.com/embed/f_haBqWTrww

Offline Sylwek

  • Global Moderator
  • *
  • Wiadomości: 2.394
Odp: Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY BUDOWY i POMIARÓW MIERNIKAMI)
« Odpowiedź #1 dnia: Styczeń 28, 2017, 15:35:09 »
Czy jako jednostka posiadająca miernik możemy/powinniśmy/ musimy posiadać zestaw do wykonania bump testu?
http://strazacki.pl/szkolenia/jak-zabezpieczy%C4%87-ratownika-przed-%C5%BAle-dzia%C5%82aj%C4%85cym-detektorem-gazu
https://www.youtube.com/watch?v=LP91zmC3WpA

Ile mniej więcej taki zestaw kosztuje?

Offline Detektory

  • Bywalec
  • *
  • Wiadomości: 61
Odp: Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY BUDOWY i POMIARÓW MIERNIKAMI)
« Odpowiedź #2 dnia: Styczeń 28, 2017, 17:30:58 »
BUMP TEST to test funkcjonalny.
W skrócie jest to podanie gazu testowego miernikowi po to żeby sprawdzić czy reaguje na gaz i czy reakcja jest poprawna. Warto go robić po to żeby sprawdzać czy nasz miernik działa poprawnie. Robi się go dlatego, że różne rzeczy mogły się dziać z miernikiem (szczególnie gdy używa go więcej osób), zawsze może też nastąpić uszkodzenie, którego miernik nie będzie umiał sam zdiagnozować (np. sensor działa, ale już nie reaguje na gaz).
Niektóre mierniki mają opcję przypominania i wymuszenia takiego testu (co nawiasem mówiąc wykorzytują nieuczciwe serwisy twierdząc, że tylko one mogą to robić co jest nieprawdą  :stop:). Generalnie jak przeczytacie instrukcję któregokolwiek miernika to dowiecie się, że producent zaleca taki test przed każdym pomiarem. W końcu od tego może zależeć Wasze życie.
Test nie musi być robiony w formie wymuszanej przez miernik, nie potrzeba do niego żadnych stacji dokujących, ani oprogramowania, a jeżeli ktoś wam założył taką blokadę poproście o jej zdjęcie lub wyślijcie do innego serwisu. Chodzi poprostu o podanie gazu i sprawdzenie. Dlatego do bump testu wystarczy mieć gaz, regulator, nasadkę i kawałek wężyka. Wszystko do kupienia w serwisach. Koszt ok. 400-500zł za regulator, wężyk i nasadka jest w komplecie miernika i jedynym elementem, który trzeba dokupować jest butla z mieszanką gazów odpowiednią dla miernika (sprawdźcie w instrukcji; koszt ok. 400-500zł; nie musicie kupować gazu bezpośrednio od producenta). Oczywiście jak, ktoś już ma stacje dokującą to może jej używać, ale stacja jest potrzebna do kalibracji, a nie bump test'u. Tu polecam jak już stacje walizkowe mobilne (stacje starego typu naścienne są raczej dla zakładów pracy).


Moja rada kupcie sobie butlę i róbcie test. Dzięki temu zawsze będziecie wiedzieć, że miernik jest sprawny.

Przeprowadzenie testu (sprawdźcie w swojej instrukcji):
1. Podać z butli mieszanke gazów na miernik (najlepiej używać fabrycznej nasadki na miernik), do sprawdzenia czy leci gaz wystarczy zatkać na chwilę palcem wężyk i puścić, jak syknie znaczy, że jest ciśnienie i gaz leci.
2. Sprawdzić czy jego wskazania zgadzają się z wartościami mieszanki gazów (+/- 20% nie jest problemem, ale większe sugerują, że warto wykonać kalibrację)
I tyle.
 :krzyk: Mierniki "nie lubią" przepływu większego niż 0,5l/min., ani wysokiego ciśnienia więc lepiej używać dedykowanych regulatorów, a nie kombinować z jakimiś innymi wynalazkami.

Możecie także rozważyć najnowsze konstrukcje mierników z podczerwonym sensorem gazów wybuchowych (IR) i wersje mierników 4- i 1- gazowych nie wymagające kalibracji. Sensora podczerwonego poprostu nie da się rozkalibrować ani zużyć bo on wysyła i odbiera światło. A jego usterka polega na uszkodzeniu źródła światła co jest wychwytywane przez miernik. Tym samym to najbezpieczniejsze rozwiązanie. Ale nawet w takich miernikach warto sprawdzać miernik. To tak jak sprawdasz aparat oddechowy zanim go użyjesz. Tyle, że do miernika musisz mieć gaz.

KALIBRACJĘ jednak lepiej przekażcie fachowcom lub używajcie stacji dokujących.

Offline Detektory

  • Bywalec
  • *
  • Wiadomości: 61
Odp: Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY BUDOWY i POMIARÓW MIERNIKAMI)
« Odpowiedź #3 dnia: Październik 02, 2018, 21:31:21 »
Ostatnio trafiłem na kilka pytań od początkujących w sprawie mierników więc pozwolę je sobie tutaj dodać:

1. Czy miernik wyłączony żyje dłużej niż włączony?
Pytanie zadane w kontekście: jak mało używam miernika klasycznego to będzie dłużej żył niż miernik (2- lub 3-letni) nie wymagający kalibracji.
Odp: niestety to generalnie mit. W skrócie. Reakcje chemiczne w sensorach zachodzą tak czy inaczej, ale po prostu miernik ich nie odbiera. Sensory tak czy inaczej starzeją się. (dlatego ważne w klasycznych miernikach jaki sensor na wymianę nam wsadza serwis co z reguły jest niemożliwe do sprawdzenia)
Do tego sensory się różnią. 2 te same sensory przechowywane w tych samych warunkach zużyją się w różnym tempie. Wynika to z drobnych różnic budowy.
Czyli kalibrację musimy robić i sensory wymieniać.
Szybsze zużycie sensorów powoduje oczywiście częstszy kontakt z gazem. Czyli tak w uproszczeniu częste użycie skraca życie  :rofl:

2. Mierniki nie wymagające kalibracji są bezpieczniejsze niż zwykłe?
Generalnie tak. Chodzi o sensor podczerwony gazów wybuchowych (klasyczne mierniki w większości przypadków używają przestarzałego sensora katalitycznego). Sensor podczerwony nie wymaga tlenu do pomiaru i jest odporny na przekroczenia zakresu i zatrucia.
Czyli jeżeli mamy miernik zwykły z sensorem podczerwonym będzie on tak samo bezpieczny.


Offline herc.fajer

  • Bywalec
  • *
  • Wiadomości: 34
Odp: Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY BUDOWY i POMIARÓW MIERNIKAMI)
« Odpowiedź #4 dnia: Październik 06, 2018, 11:29:29 »
Czyli możemy rozumieć, że na przykładzie mierników jednogazowych Drager:
-Pac 3500 - możliwość użytkowania przez około 2 lat,
-Pac 5500 - eksploatacja bez ograniczeń czasowych,
Różnica ta wynika tylko i wyłącznie z rodzaju sensora zastosowanego przez producenta?

Offline Detektory

  • Bywalec
  • *
  • Wiadomości: 61
Odp: Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY BUDOWY i POMIARÓW MIERNIKAMI)
« Odpowiedź #5 dnia: Październik 06, 2018, 23:35:09 »
I tak i nie.
Tak bo wersja 3500 to wersja 2 letnia.
http://www.draeger.net/GC/en/ifu/ifuDownload.action;jsessionid=3H6uMmAgCMFDvnZwDBGADWXEmsw3ZNjxhhC5KupA.vmh-drg-prod01?id=13900&view=true strona 8.

Nie bo miernikach 1-gazowych różnica co najciekawsze najczęściej nie wynika z rodzaju sensora. To najczęściej ten sam sensor (a więc żyje tyle samo). Nie będę robił wywodów dlaczego. Wynika to głównie z procesu produkcji masowej i sprzedaży, a nie technologii.

W BW Technologies masz model GasAlertExtreme Ltd.
W Gas Clip Technologies masz model Single Gas Clip
W MSA masz model ALTAR

Problem w tym, że nie ma tak naprawdę miernika bez ograniczeń czasowych.
Ograniczeniem jest żywotność podzespołów, konieczność kalibracji itp.
Stąd cały świat doszedł do wniosku, że to nie ma sensu. Skoro i tak wymieniasz sensor po 2-3 latach za kilkaset zł, do tego co 0,5 roku kalibrujesz za 100-200zł (+ wysyłka w 2 strony 50zł) to lepiej kupować miernik 2 letni bez kalibracji za 500zł.
Wystarczy policzyć.

Najtaniej dla straży są dostępne już po ok. 400-450zł. Sam sprawdź ile Drager bierze za samą kalibrację. Bo ile za mierniki to wszyscy wiedzą  :fiuu:

Dlatego kupujesz taki miernik, włączasz go i zapominasz o temacie. Żadnej obsługi i kombinacji serwisów.
Chociaż widziałem, że są serwisy, które próbują wmawiać klientom, że taki miernik też się okresowo kalibruje.  :stop:

Jedynie co Cię interesuje to cena i czas życia. I oczywiście żeby nie był to chiński noname bo to jakaś masakra jest i one są kompletnie niewiarygodne.

Natomiast w miernikach 4-gazowych rzeczywiście problemem był sensor katalityczny (prądożerny). Od czasu wprowadzenia przez Gas Clip Tech'a sensora IR nowej generacji stało się to możliwe w 4-gazówkach. Działa identycznie, a obecnie już jest wersja 3 letnia co jest mega opłacalne.

WAŻNE
1. Taki miernik żyje tyle ile da mu bateria. Dużo alarmów skraca życie. Producent przewiduje dość sporo alarmów, ale jak miernika nie używasz to schowaj do hermetycznego pojemnika (np. takiego do żywności - nie żartuję). Dzięki temu nie załączy się w wozie jak będzie dużo spalin czy wodoru z ładującego się dodatkowego akumulatora (np. w karetkach)
W praktyce nie ma co się bać tego. Żyją bez problemu.

2. Kalibracja takiego miernika okresowo nie jest konieczna. Jest jednak możliwa, a to dlatego, że kalibrację należy wykonać po przekroczeniu zakresu pomiarowego (nie ważne czy to w mierniku 2- lub 3- letni, czy w tym bez ograniczeń czasowych)

Moja rada. Świat już dawno stosuje te "jednorazowe" mierniki. Wygodne i opłacalne. Producenci tradycyjnych próbują jeszcze kombinować i zachęcać bo zarabiają na serwisie i sensorach, ale to trochę jak zwykła komórka i smartfon.

Offline Detektory

  • Bywalec
  • *
  • Wiadomości: 61
Odp: Miernik gazów dla Kowalskiego (PODSTAWY BUDOWY i POMIARÓW MIERNIKAMI)
« Odpowiedź #6 dnia: Marzec 27, 2019, 22:16:53 »
Pojawiło się nowe ciekawe rozwiązanie technologiczne w zakresie detekcji gazów i ochrony strażaków.

Jednostki mogą być wyposażone w mierniki gazów zintegrowane z:
- czujnikiem bezruchu
- czujnikiem upadku
- komunikacją PTT (push-to-talk)
- lokalizacją GPS
- lokalizacją wewnątrz-budynkową (wymaga specjalnych reflektorów - dobre dla straży zakładowych)
- zdalnym nadzorem operatora (operator widzi lokalizację urządzenia, alarmy itp. pełna inwigilacja)


Oczywiście każdy strażak może mieć tylko czujnik bezruchu i upadku bez pomiaru gazów (także z pełnymi funkcjami).

Napisałem o tym w osobnym wątku żeby nie mieszać: http://www.strazak.pl/index.php/topic,29422.0.html