Obraz szkolnictwa w PSP!

[grzela]

Raport NIK

Funkcjonowanie szkół w PSP 

Z powodu cięć w nakładach na szkolenia jedynie połowa policjantów i tylko jedna piąta strażaków przechodzi kursy podwyższające kwalifikacje. Mundurowi zwracają uwagę, że programy szkoleń nie są w pełni dostosowane do wymogów stawianych im w pracy.

Wiele do życzenia pozostawia przygotowanie kadry nauczycielskiej. Poważne wątpliwości NIK budzi też stan techniczny budynków, w których prowadzone są zajęcia. Z roku na rok mundurowi otrzymują coraz mniej pieniędzy na szkolenia. O ile w 2009 r. było to 411 mln zł, to w 2011 r. już tylko 365 mln złotych. W Policji jedynie nieco ponad połowa z ponad 52 tys. funkcjonariuszy mogła podnieść swoje kwalifikacje. W PSP było o wiele gorzej, bo z ponad 12 tys. strażaków przeszkolono raptem 18.5 proc. Najlepiej radzi sobie Straż Graniczna, gdzie na kursy skierowano prawie 44 tys. funkcjonariuszy.

http://www.nik.gov.pl/plik/id,5283,vp,6846.pdf

[ignacy b]

Bardzo ciekawy dokument, długi.... Dla niecierpliwych kwintesencja:
"Skontrolowane szkoły Państwowej Straży Pożarnej nie prowadziły badań dotyczących jakości, co do
praktycznej oceny kwalifikacji zawodowych absolwentów."

[madmax29]

To nie wiecie, że człowiek, zakładając mundur strażaka, staje się alfą i omegą i żadne szkolenia nie są mu potrzebne? Słyszałem że nowe ubranie specjalne, nad którym tyle pracują gdzieś tam mądre głowy, ma być wyposażone w pelerynę supermena, co jeszcze zwiększy naszą zajebistość. 

[zoddali]

A widziałeś program jednoetapowego szkolenia strażaka jednostki ochrony ppoż? Mam wrażenie, że opracowujący goi nie pracowali nigdy na PB. Przykład na dziś: w programie brak zagadnień dot. zagrożeń wybuchowych - WIĘC JAKIM PRAWEM KDR WPUŚCI W STREFĘ ZAGROŻENIA WYBUCHEM STRAŻAKA, KTÓRY NA TEN TEMAT NIC NIE WIE? I nie myślę o ostatnim pożarze, tylko o jakimkolwiek rozszczelnieniu, gdzie strażak z "pałą" musi wyznaczyć strefę zagrożenia. Czy KG kontroluje jeszcze szkolnictwo w PSP?

[blacha]

Masz rację - dzisiaj mówili o Klimontowie w Świętokrzyskim - awaria i wyciek gazu na linii przesyłowej średniego ciśnienia, zagrożenie wybuchem. A w szkoleniu jednoetapowym strażaka JOPpoz. usunęli całkowicie "zagrożenia pożarowe i wybuchowe" - totalny brak kontaktu z rzeczywistością, biuro szkolenia KG chyba nie wie czym strażacy się zajmują. Po pierwszym wypadku w akcji nieprzeszkolonego strażaka (a ustawa o PSP pewne obowiązki na strażaków nakłada) to nie NIK, lecz prokurator zada pytania.

[grzela]

Ze względu na dużą ilość znaków musiałem to podzielić.

Interpelacja nr 25274do prezesa Rady Ministrów
w sprawie nierealizowania przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych zadań wynikających z ustawy o systemie oświaty dotyczących zapewnienia warunków działania szkół, sprawowania nadzoru nad ich działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, powierzania stanowisk dyrektorów tych szkół i wyrażania opinii w sprawie obsadzania innych stanowisk kierowniczych oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu szkół i ośrodków szkolenia Państwowej Straży Pożarnej

   Szanowny Panie Premierze! W związku z istotną rolą Państwowej Straży Pożarnej w zakresie bezpieczeństwa publicznego oraz z uwagi na wymiar zadań stawianych przed tą formacją wymagających odpowiedniego przygotowania zawodowego funkcjonariuszy PSP, aby swoje obowiązki wykonywali jak najlepiej dla dobra społeczeństwa i kraju, szczególne znaczenie ma prawidłowe przygotowanie struktur i stanu osobowego PSP do realizacji celów wyznaczonych w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Analiza informacji Najwyższej Izby Kontroli dotyczącej kontroli przeprowadzonej w okresie od 25 kwietnia 2012 r. do 9 stycznia 2013 r. pod nazwą ,,Funkcjonowanie szkół i ośrodków szkoleniowych w Policji, Państwowej Straży Pożarnej i Straży Granicznej˝ wskazuje, że nadzór i kontrola ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej nad działalnością szkoleniową podległych im jednostek organizacyjnych były nierzetelne. Stwierdzone w toku przywołanej kontroli nieprawidłowości wskazują na niedostateczną skuteczność systemu nadzoru i kontroli. Upoważnione komórki kontroli wewnętrznej PSP ujmowały wprawdzie w swoich planach działania przedmiotową problematykę, przeprowadzając łącznie 38 kontroli, lecz MSW w latach 2011-2012 nie przeprowadzało w ogóle takich kontroli.
Wobec powyższego - działając na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. z 1996 r. Nr 73, poz. 350, z późn. zm.) - proszę Pana Premiera o odpowiedź na następujące pytania:

   1. Dlaczego minister spraw wewnętrznych jako organ prowadzący Szkołę Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Szkołę Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu i Centralną Szkołę Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie nie określił w regulaminie organizacyjnym ministerstwa i w efekcie nie realizował w dostatecznym zakresie zadań wynikających z art. 5 ust. 7, art. 34a, art. 36a, art. 37 ustawy o systemie oświaty? Dotyczy to głównie takich spraw jak zapewnienie warunków działania szkół, sprawowanie nadzoru nad ich działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, powierzania stanowisk dyrektorów tych szkół i wyrażania opinii w sprawie obsadzania innych stanowisk kierowniczych.

   2. Dlaczego zadania ministra spraw wewnętrznych jako organu prowadzącego szkoły Państwowej Straży Pożarnej wykonywał także komendant główny Państwowej Straży Pożarnej, choć ustawa o systemie oświaty nie dawała podstaw do zastosowania takiego rozwiązania?

   3. Dlaczego w Państwowej Straży Pożarnej w okresie objętym kontrolą przez Najwyższą Izbę Kontroli wobec potrzeby przeszkolenia 12 543 osób przeszkolono tylko 18,5% spośród nich?

   4. Dlaczego w Państwowej Straży Pożarnej średnie wykorzystanie miejsc szkoleniowych w salach wykładowych w badanym przez NIK okresie wynosiło tylko 36,6%?

   5. Dlaczego w Państwowej Straży Pożarnej w trzech spośród pięciu kontrolowanych przez NIK szkołach oraz w dwóch spośród czterech ośrodków szkolenia nie uzyskano mierników tzw. kryteriów satysfakcji dotyczących wyposażenia szkół? W 2010 r. szkoły aspirantów PSP w Poznaniu i Krakowie osiągnęły wskaźniki zgodności wyposażenia na poziomie odpowiednio 66% i 62% (przy zakładanym wskaźniku 80%), natomiast w 2011 r. Centralna Szkoła PSP w Częstochowie i Szkoła Aspirantów PSP w Krakowie osiągnęły wskaźnik 13,8% i 55%.

   6. Dlaczego w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie nadzorowanej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych miał miejsce ograniczony dostęp do pomocy naukowych niezbędnych do nauki własnej w ramach samokształcenia? Stwierdzono przypadki braku dostępu do pozycji książkowych wymaganych przez prowadzących zajęcia, m.in. w ramach przedmiotu technologie informacyjne nie zapewniono literatury w żadnej z czterech wskazanych pozycji książkowych.

   7. Dlaczego w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie była niewystarczająca liczba zatrudnionych nauczycieli akademickich w stosunku do realizowanych zadań? W konsekwencji zatrudniona kadra nauczycielska umożliwiała zrealizowanie zajęć dydaktycznych tylko w 58,5% łącznego wymiaru pensum wynikającego z planów studiów.

   8. Dlaczego w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie nie zachowano proporcji wynikającej z przepisu art. 163 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym dotyczącej liczby studentów studiujących na studiach stacjonarnych do liczby studentów odbywających zajęcia w trybie niestacjonarnym?

   9. Dlaczego w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie zatrudniano pracowników akademickich na stanowisku asystenta, pomimo że nie posiadali oni wymaganego stopnia naukowego doktora, oraz na stanowisku adiunkta bez tytułu naukowego doktora habilitowanego?

   10. Dlaczego w PSP przy wydatkowaniu środków publicznych nie przestrzegano przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych? W SGSP dokonano niewłaściwego wyboru wykonawcy robót na kwotę 354,2 tys. zł, a przygotowując postępowanie zmierzające do zawarcia umowy ramowej, nie ustalono łącznej wartości zamówień oraz nie wykluczono wykonawców niespełniających wymogów określonych w tej ustawie. W rzeczywistości wartość udzielonych zamówień przekraczała o 18 953,7 tys. zł wartość zamówienia, co można uznać za przykład korupcjogennej dowolności postępowania.

   11. Dlaczego w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie nie zapewniono realizacji przepisów art. 61 ust. 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w zakresie uczestnictwa w posiedzeniach senatu z głosem doradczym kwestora oraz dyrektora biblioteki głównej uczelni, jak również zapisu § 27 statutu dotyczącego wysłania do tych osób zawiadomień o posiedzeniach senatu?

   12. Dlaczego w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie nie zapewniono dostatecznego potencjału kadrowego, wskutek czego wystąpiły wielokrotne przekroczenia ustalonego dla poszczególnych nauczycieli pensum dydaktycznego?

   13. Dlaczego w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie na koniec marca 2012 r. na jednego nauczyciela akademickiego przypadało 1,46 pracowników niewykonujących takich zadań, gdy jednocześnie w wyższych szkołach technicznych wskaźnik ten wynosił 0,87, a w uniwersytetach 0,60? Funkcjonowanie jednostki ratowniczo-gaśniczej w strukturach SGSP nie usprawiedliwia takiego wskaźnika.

   14. Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych wydatkowania z naruszeniem zasad należytego zarządzania finansami kwoty 461 tys. zł przez Szkołę Główną Służby Pożarniczej w Warszawie stanowiącej koszty poniesione na utrzymanie nieefektywnych sal wykładowych? Jeśli nie wyciągnięto konsekwencji wobec winnych zaniedbań, proszę o odpowiedź, dlaczego.

   15. Dlaczego zawyżono wartość zamówienia publicznego mogącą skutkować niegospodarnym wydatkowaniem środków w wyniku realizacji zamówienia publicznego przez Szkołę Główną Służby Pożarniczej w Warszawie - kwota 17 333,5 tys. zł? Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych tej sytuacji?

   16. Dlaczego została wydatkowana z naruszeniem prawa kwota 354,2 tys. zł na realizację robót remontowo-budowlanych zleconych z naruszeniem przepisów art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych przez Szkołę Główną Służby Pożarniczej w Warszawie? Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych tej sytuacji?

   17. Dlaczego została wydatkowana z naruszeniem prawa kwota 1266,0 tys. zł w związku z brakiem zastosowania art. 101 ustawy Prawo zamówień publicznych przy wyborze wykonawcy umowy szczegółowej do umowy ramowej w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie? Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych tej sytuacji?

   18. Dlaczego dopuszczono do powstania sprawozdawczych skutków nieprawidłowości na skutek zaniżenia wartości aktywów w sprawozdaniach finansowych o wartość nieruchomości nieujętej w księgach rachunkowych Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie - kwota 2685,6 tys. zł? Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych tej sytuacji?

   19. Dlaczego w Centralnej Szkole PSP w Częstochowie, Szkole Aspirantów PSP w Krakowie i Poznaniu oraz w Szkole Podoficerskiej PSP w Bydgoszczy w ewidencji finansowo-księgowej nie ujęto gruntów o wartości 5283,1 tys. zł, a w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie nieruchomości zabudowanej o wartości 2685,6 tys. zł, co w konsekwencji powodowało nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych w rozumieniu art. 24 ust. 2 ustawy o rachunkowości?

   20. Dlaczego w szkołach i ośrodkach szkolenia PSP nie uzyskano założonych mierników tzw. kryteriów satysfakcji zatwierdzonych przez komendanta głównego PSP w dokumentach pod nazwą ˝Cele i kierunki działania Państwowej Straży Pożarnej˝ na 2010 i 2011 r. dotyczących m.in. kwalifikacji kadry dydaktycznej zatrudnionej w szkołach PSP i ośrodkach szkolenia komend wojewódzkich PSP?

   21. Dlaczego Centralna Szkoła PSP w Częstochowie, Szkoła Aspirantów PSP w Poznaniu, Szkoła Aspirantów PSP w Krakowie i Szkoła Podoficerska PSP w Bydgoszczy nie osiągnęły w 2011 r. kryterium 90% w zakresie liczby strażaków, którzy zajmują stanowiska oficerskie związane z kierowaniem działaniami ratowniczymi oraz posiadają kwalifikacje określone w art. 36 ustawy o PSP (osiągnięty wskaźnik wyniósł odpowiednio: 39,2%, 66,6%, 62,5% i 80%)?

   22. Dlaczego w Szkole Aspirantów PSP w Krakowie ponad 40% kadry dydaktycznej szkoły zajmowało stanowiska, dla których nie spełniało wymagań kwalifikacyjnych określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 20 marca 2009 r. w sprawie stanowisk służbowych w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej?

   23. Dlaczego nie zaspokajano potrzeb w zakresie kształcenia techników pożarnictwa? W 2011 r. wobec potrzeb wynoszących 5496 na przeszkolenie skierowano jedynie 360 osób (6,6%), a w 2012 r. odpowiednio: na 5695 osób - 360 osób (6,3%).

   24. Dlaczego dopuszczono do błędu w kluczu odpowiedzi do testów otrzymanych z Komendy Głównej PSP przez Centralną Szkołę PSP w Częstochowie, Szkołę Aspirantów PSP w Krakowie i Szkołę Aspirantów PSP w Poznaniu w postępowaniu rekrutacyjnym na rok szkolny 2011/2012, skutkiem czego przekroczono przyznane limity przyjęć o 59 kandydatów, tj. o 23,1%, co skutkowało dodatkowymi wydatkami z budżetu państwa nieujętymi w pierwotnych planach finansowych w kwocie 912,5 tys. zł?

   25. Czy komendant główny PSP poinformował ministra właściwego do spraw wewnętrznych o przekroczeniu limitu przyjęć do szkół aspirantów PSP w roku szkolnym 2011/2012 o 59 osób na skutek błędu w kluczu odpowiedzi do testów egzaminacyjnych i czy otrzymał akceptację na zwiększenie tego limitu?

   26. Czy minister właściwy do spraw nauki i szkolnictwa wyższego został poinformowany o błędzie w kluczu odpowiedzi do testów egzaminacyjnych dla szkół aspirantów PSP i konsekwencjach z tego wynikających?

   27. Czy w związku ze wskazaniem przez kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli kierownictwa Biura Szkolenia Komendy Głównej PSP jako odpowiedzialnego za niewłaściwe przygotowanie przedmiotowych testów wobec winnych zostały wyciągnięte konsekwencje prawne, służbowe, dyscyplinarne lub inne? Jeśli nie, to dlaczego?

   28. Kto z kierownictwa Komendy Głównej PSP sprawował nadzór i był odpowiedzialny za przygotowanie i przebieg rekrutacji do szkół aspirantów PSP w roku szkolnym 2011/2012 oraz sprawował bezpośredni nadzór nad Biurem Szkolenia KG PSP?

   29. Jaki został popełniony błąd w kluczu odpowiedzi do testów w postępowaniu rekrutacyjnym na rok szkolny 2011/2012 i kto go popełnił?

   30. Czy te same osoby co w roku szkolnym 2011/2012 były odpowiedzialne za przebieg rekrutacji w roku szkolnym 2012/2013?

   31. Z jakich środków finansowych Komenda Główna PSP pokryła niezaplanowane wcześniej koszty szkolenia dodatkowo przyjętych 59 kandydatów w 2011 r.?

   32. Ile wynosiły całkowite koszty wyszkolenia kadeta PSP (nauki, utrzymania, wyżywienia, umundurowania, wynagrodzenia wykładowców, inne koszty) w latach 2011-2013 w CS PSP w Częstochowie, SA PSP w Krakowie i SA PSP w Poznaniu?

   33. Czy do dnia 28 czerwca 2013 r. zostały zakończone prace w zakresie opracowania standardu wyposażenia szkół i ośrodków szkolenia PSP?

   34. Czy zostały wdrożone kryteria szacowania dziennego kosztu utrzymania słuchacza w szkołach i ośrodkach szkolenia PSP?

   35. Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych wydatkowania z naruszeniem zasad należytego zarządzania finansami kwoty 260 tys. zł przez Szkołę Aspirantów PSP w Poznaniu na skutek karygodnych zaniedbań i nieprawidłowości przy naborze do szkół aspirantów PSP w 2011 r. (istotne błędy w kluczu odpowiedzi na pytania egzaminacyjne), co skutkowało wymiernymi stratami dla budżetu państwa? Jeśli nie wyciągnięto konsekwencji wobec winnych zaniedbań, proszę o odpowiedź, dlaczego.

   36. Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych wydatkowania z naruszeniem zasad należytego zarządzania finansami kwoty 235 tys. zł przez Szkołę Aspirantów PSP w Krakowie na skutek karygodnych zaniedbań i nieprawidłowości przy naborze do szkół aspirantów PSP w 2011 r. (istotne błędy w kluczu odpowiedzi na pytania egzaminacyjne), co skutkowało wymiernymi stratami dla budżetu państwa? Jeśli nie wyciągnięto konsekwencji wobec winnych zaniedbań, proszę o odpowiedź, dlaczego.

   37. Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych wydatkowania z naruszeniem zasad należytego zarządzania finansami kwoty 417,5 tys. zł przez Centralną Szkołę PSP w Częstochowie na skutek karygodnych zaniedbań i nieprawidłowości przy naborze do szkół aspirantów PSP w 2011 r. (istotne błędy w kluczu odpowiedzi na pytania egzaminacyjne), co skutkowało wymiernymi stratami dla budżetu państwa? Jeśli nie wyciągnięto konsekwencji wobec winnych zaniedbań, proszę o odpowiedź, dlaczego.

   38. Dlaczego została wydatkowana z naruszeniem prawa kwota 176,1 tys. zł na realizację robót remontowych przez Szkołę Aspirantów PSP w Poznaniu, bez stosownego zgłoszenia do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego dla miasta Poznania, co stanowiło naruszenie art. 30 ust. 5 pkt 1 i 2 ustawy Prawo budowlane? Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych tej sytuacji?

   39. Dlaczego dopuszczono do powstania sprawozdawczych skutków nieprawidłowości w wyniku niewykazania w ewidencji finansowo-księgowej wartości gruntów oddanych w trwały zarząd Centralnej Szkole PSP w Częstochowie - kwota 4467,2 tys. zł? Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych tej sytuacji?

   40. Dlaczego dopuszczono do powstania sprawozdawczych skutków nieprawidłowości w wyniku niewykazania w ewidencji finansowo-księgowej wartości gruntów wykorzystywanych w działalności Ośrodka Szkolenia KW PSP w Krakowie - kwota 815,9 tys. zł? Czy zostały wyciągnięte konsekwencje (prawne, służbowe, dyscyplinarne, karne, inne) wobec osób winnych tej sytuacji?

   41. Dlaczego zapisy statutu Szkoły Aspirantów PSP w Krakowie w sprawie zasad i kryteriów rekrutacji do szkoły były niezgodne z wymogami rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych?

   42. Dlaczego w Szkole Aspirantów PSP w Krakowie występowała nieprawidłowa praktyka warunkowego przyjmowania do dalszego postępowania kwalifikacyjnego podań, do których nie dołączono w wymaganym terminie obowiązkowych dokumentów?

   43. Dlaczego w Szkole Aspirantów PSP w Krakowie w procesie rekrutacji na dzienne studium aspirantów tolerowano brak wstępnej decyzji komendanta szkoły o przyjęciu do służby kandydackiej oraz decyzji o przyjęciu strażaka w służbie kandydackiej w poczet słuchaczy szkół PSP?

   44. Dlaczego w Szkole Aspirantów PSP w Krakowie nie zrealizowano planów i programów nauczania w zakresie wymaganego minimum oraz nie podejmowano działań w celu uzyskania zwrotu kosztów wyżywienia i umundurowania otrzymanych w czasie nauki od słuchaczy, którzy zrezygnowali z nauki?

   45. Dlaczego w Szkole Aspirantów PSP w Krakowie nie przeprowadzano kontroli okresowej co 5 lat i w części co roku stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektów budowlanych oraz nie ustalono zasad (procedur) w zakresie najmu i dzierżawy nieruchomości?

   46. Dlaczego w Szkole Aspirantów PSP w Poznaniu wyposażenie pracowni nie było w pełni zgodne z wymaganiami programowymi w zawodzie technik pożarnictwa?

   47. Dlaczego w ośrodku szkolenia KW PSP w Poznaniu stan etatowy obsady ośrodka szkolenia był niezgodny z regulaminem organizacyjnym, nie zrealizowano planowanych szkoleń doskonalących, nie zorganizowano własnej bazy dydaktyczno-szkoleniowej, a kalkulacje kosztów szkolenia nie uwzględniały niektórych składowych wpływających na ich wysokość?

   48. Dlaczego Komenda Główna PSP nie realizowała planu rozwoju szkół i ośrodków szkolenia Państwowej Straży Pożarnej na lata 2010-2012 i 2012-2017?

   49. Dlaczego Komenda Główna PSP doprowadziła do sytuacji, że obowiązujące w szkołach i ośrodkach szkolenia standardy wyposażenia jednostek ratowniczo-gaśniczych nie obejmowały sprzętu niezbędnego do realizacji programów nauczania?

   50. Czy minister właściwy do spraw wewnętrznych wyciągnął konsekwencje służbowe wobec osób winnych wymienionych wyżej nieprawidłowości, o których został poinformowany przez Najwyższą Izbę Kontroli po przeprowadzonej przez nią kontroli pod nazwą ˝Funkcjonowanie szkół i ośrodków szkoleniowych w Policji, Państwowej Straży Pożarnej i Straży Granicznej˝?

   51. Czy minister właściwy do spraw nauki i szkolnictwa wyższego zajął stanowisko w sprawie częściowego nierealizowania zadań wynikających z art. 5 ust. 7, art. 34a, art. 36a, art. 37 ustawy o systemie oświaty przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych? Jeśli tak, to jakie?

Z wyrazami szacunku
Posłowie Jarosław Zieliński i Jadwiga Wiśniewska
Warszawa, dnia 13 marca 2014 r.

[grzela]

Szanowna Pani Marszałek! W nawiązaniu do pisma z dnia 18 marca 2014 r. (sygn. SPS-023-25274/14), dotyczącego interpelacji posłów na Sejm RP pana Jarosława Zielińskiego i pani Jadwigi Wiśniewskiej w sprawie niezrealizowania przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych zadań wynikających z ustawy o systemie oświaty, dotyczących zapewnienia warunków działania szkół, sprawowania nadzoru nad ich działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, powierzania stanowisk dyrektorów tych szkół i wyrażania opinii w sprawie obsadzania innych stanowisk kierowniczych oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu szkół i ośrodków szkolenia Państwowej Straży Pożarnej, z upoważnienia prezesa Rady Ministrów, w porozumieniu z ministrem edukacji narodowej, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.
W wyniku kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK) pn. "Funkcjonowanie szkół i ośrodków szkoleniowych w Policji, Państwowej Straży Pożarnej i Straży Granicznej" do regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 4 ministra spraw wewnętrznych z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie ustalenia regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Dz. Urz. MSW Nr 1, poz. 3, z późn. zm.), w § 17a pkt 2f wprowadzono zadanie: „prowadzenie spraw związanych z realizacją zadań w zakresie właściwości Ministra dotyczących zadań organu prowadzącego, o których mowa w ustawie z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty oraz w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 roku o systemie informacji oświatowej, wobec Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu, Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie oraz Centralnej Szkoły Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie, z wyłączeniem zadań przypisanych Komendantowi Głównemu Państwowej Szkoły Pożarnej ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 roku o Państwowej Straży Pożarnej”. Należy bowiem wskazać, iż komendant główny Państwowej Straży Pożarnej nie wykonuje zadań ministra spraw wewnętrznych jako organu prowadzącego szkoły Państwowej Straży Pożarnej w oparciu o ustawę o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), ale wykonuje zadania przypisane w ustawie o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1340, z późn. zm.).
Ponadto szkoły PSP są przede wszystkim jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej i wykonują wiele zadań, w tym operacyjnych i szkoleniowych, które nie wynikają z przepisów ustawy o systemie oświaty. Komendant główny PSP sprawuje zatem nadzór nad szkołami w zakresie organizacyjnym oraz w zakresie dydaktycznym nad realizacją programów szkolenia i doskonalenia zawodowego przez niego zatwierdzonych. Zasady sprawowania ww. nadzoru zostały szczegółowo opisane w dokumencie "Nadzór dydaktyczny nad realizacją programów kształcenia i szkolenia zatwierdzonych przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej", który obowiązuje w Państwowej Straży Pożarnej od dnia 6 marca 2007 r. i jest dostępny na stronie internetowej KG PSP.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że mając na uwadze problem kolizji zadań organu prowadzącego, wynikających z ustawy o systemie oświaty, oraz zadań komendanta głównego PSP, wynikających z przepisów ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych przygotowana zostanie propozycja ewentualnych zmian legislacyjnych
Równocześnie pragnę poinformować, że z danych przekazanych przez Komendę Główną PSP wynika, iż w różnych formach szkolenia, kształcenia zawodowego i kursów organizowanych przez szkoły i ośrodki szkolenia w komendach wojewódzkich PSP uczestniczyło ponad 26 tys. strażaków PSP na 30 490 funkcjonariuszy pełniących służbę, co stanowi ponad 85% przeszkolonych strażaków. Warto dodać, że w celu usprawnienia systemu nabywania kwalifikacji i umiejętności od dnia 1 stycznia 2013 r. nastąpiła zmiana w systemie kształcenia szeregowych i podoficerów PSP z dwuetapowego na szkolenie jednoetapowe w zawodzie strażak.
 Odnosząc się natomiast do kwestii wykorzystania miejsc szkoleniowych w salach wykładowych, należy wskazać, że system kształcenia, szkolenia i doskonalenia zawodowego w PSP został zorganizowany w taki sposób, aby zmaksymalizować liczbę zajęć praktycznych, które prowadzone są na placu szkoleniowym, poligonie lub w warunkach rzeczywistych. Mając powyższe na uwadze, można przyjąć, iż 2/3 zajęć szkoleniowych realizowanych jest poza salami wykładowymi, co pozwala nabyć kadetom i słuchaczom szkół PSP niezbędnych umiejętności podczas faktycznego działania.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że zgodnie z przyjętą koncepcją monitorowania funkcjonowania PSP, w tym realizacji poszczególnych zakresów zadań, od 2010 r. wprowadzono system pomiaru jakości funkcjonowania organizacji wyrażony miernikami, które zawierały informację o oczekiwanej wartości ustalanej w systemie rocznym lub docelowym. Ponadto do każdego z mierników przypisane zostały kryteria satysfakcji – wartości oczekiwane w zakładanym przedziale czasowym, w tym przypadku w danym roku. Wartości kryterium satysfakcji nie były zatem, jak to przedstawiano w materiałach NIK, wartością determinującą funkcjonowanie szkół, lecz określeniem aktualnego stanu, wyznaczeniem obszarów wymagających rozwoju. Należy przy tym podkreślić, że ich niższa wartość od zakładanej nie oznaczała, iż szkoła nie mogła realizować kształcenia.
Każdy z mierników był indywidualnie omawiany z komendantem szkoły PSP w celu wyjaśnienia jego niższej od zakładanej wartości lub istotnych różnic pomiędzy latami, jak to miało miejsce w przypadku Centralnej Szkoły Państwowej Straży Pożarnej (CS PSP) w Częstochowie. Dane, którymi posługiwali się kontrolerzy NIK, były zawsze wyjaśniane, jednakże sprostowanie ich nie znalazło się w podsumowaniu działalności danej szkoły PSP.
Należy również wyjaśnić, że monitorowanie funkcjonowania jednostek organizacyjnych PSP w sposób zaprezentowany w dokumencie pt. "Cele i kierunki działania Państwowej Straży Pożarnej i krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na rok (…)" jest wewnętrzną inicjatywą Komendy Głównej PSP, niewynikającą z powszechnie obowiązujących przepisów prawa i nie jest jedynym narzędziem sprawdzającym jakość realizowanych przez PSP zadań. Ponadto szkoły PSP były wielokrotnie wizytowane przez organy właściwe w zakresie nadzoru pedagogicznego, które nie stwierdziły w powyższym zakresie uchybień.
Odnosząc się do kwestii dostępu do pomocy naukowych w SG SP w Warszawie, pragnę zapewnić, że Biblioteka Główna Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie sukcesywnie uzupełnia swoje zbiory o nowości ukazujące się na rynku księgarskim w zakresie literatury fachowej i specjalistycznej o charakterze naukowym i popularnonaukowym, niezbędnej w procesie dydaktycznym oraz badaniach naukowych. Ponadto realizowane są wszelkie zapotrzebowania na książki zgłaszane przez kadrę dydaktyczną, pracowników i studentów ww. szkoły. Biblioteka korzysta również ze wskazówek i sugestii Rady Bibliotecznej. Warto także zauważyć, że dziekani wydziałów oraz kierownik Biblioteki SG SP w Warszawie dokonali przeglądu kart przedmiotów pod kątem dostosowania literatury dostępnej w zasobach bibliotecznych do katalogu literatury zalecanej przez prowadzących zajęcia.
Należy również wyjaśnić, że braki w zakresie kadry dydaktycznej w SG SP w Warszawie występują głównie w realizacji kształcenia na studiach niestacjonarnych. W tej formie kształcenia szkoła korzysta z możliwości zawierania umów cywilnoprawnych z nauczycielami akademickimi finansowanych ze środków pozabudżetowych.
Pragnę również zauważyć, że SG SP w Warszawie kształci zarówno strażaków PSP, funkcjonariuszy innych służb i straży, jak również osoby cywilne. Zgodnie z art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.) minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, limit miejsc na kierunki studiów strażaków w służbie kandydackiej oraz strażaków w służbie stałej, uwzględniając możliwości dydaktyczne uczelni oraz zapotrzebowanie na absolwentów tych kierunków. Na rok akademicki 2012/2013 limit ten został określony rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 28 września 2011 r. w sprawie określenia limitu miejsc na kierunki studiów strażaków Państwowej Straży Pożarnej w służbie kandydackiej oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej w służbie stałej (Dz. U. Nr 207, poz. 1239). Natomiast na rok akademicki 2013/2014 i lata następne limit miejsc określa rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych z dnia 10 października 2012 r. w sprawie określenia limitu miejsc na kierunki studiów strażaków Państwowej Straży Pożarnej w służbie kandydackiej oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej w służbie stałej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1181). Wyrażone w ten sposób limity miejsc na kierunki studiów strażaków w służbie kandydackiej oraz strażaków w służbie stałej wynikają bezpośrednio z zapotrzebowania PSP na absolwentów tego kierunku, z uwzględnieniem możliwości dydaktycznych uczelni. Stąd też dysproporcja pomiędzy liczbą studentów studiów stacjonarnych a studentów niestacjonarnych.
Równocześnie uprzejmie informuję, że nauczyciele akademiccy zatrudnieni na stanowiskach asystenta i adiunkta w SG SP w Warszawie posiadają kwalifikacje zgodne z wymogami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 20 marca 2009 r. w sprawie stanowisk służbowych w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 54, poz. 448), legitymując się odpowiednio tytułem magistra – w przypadku asystentów, oraz stopniem naukowym doktora – w przypadku adiunktów. Stosownie do art. 114 ust. 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym na stanowisku adiunkta może być zatrudniona osoba, która posiada co najmniej stopień naukowy doktora, natomiast zgodnie z art. 114 ust. 6 ww. ustawy – na stanowisku asystenta może być zatrudniona osoba, która posiada co najmniej tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny. Na podstawie zaleceń pokontrolnych NIK dokonano weryfikacji stanowisk, w wyniku której nauczyciele akademiccy posiadający stopień naukowy doktora, którzy przekroczyli ustalone w powyższej ustawie i statucie Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie terminy uzyskania wyższego stopnia naukowego, zostali przeniesieni ze stanowisk naukowo-dydaktycznych na dydaktyczne. Dodatkowo od dnia ukończenia kontroli przez NIK siedmioro nauczycieli akademickich obroniło rozprawy doktorskie, uzyskując stopnie naukowe w dziedzinach przydatnych dla ww. szkoły.
Odnosząc się natomiast do kwestii wydatkowania środków publicznych, uprzejmie informuję, że w kontrolowanym okresie, tj. w latach 2009–2011, wartość udzielonych zamówień wynosiła: 35 906 tys. zł, w tym 4010,2 tys. zł stanowiły zamówienia udzielone zgodnie z umowami szczegółowymi wynikającymi z umowy ramowej. Podana w wystąpieniu kwota: 18 953,7 tys. zł nie jest wartością wydaną udzielonych zamówień publicznych.
Prawdopodobnie wskazana kwota przekroczenia o 18 953,7 tys. zł jest sumą kwoty oszacowania umowy ramowej – 18 599,555 tys. zł i wartości zrealizowanej innej umowy na kwotę 345,2 tys. zł, dotyczącej innego postępowania. Są to zatem przedmiotowo różne sprawy. W interpelacji nie określono zamówienia, którego wartość została przekroczona. Kontrola NIK nie podważała zasadności zawartych umów na kwotę 4 010 231,98 zł w ramach umowy ramowej.
Należy dodać, że SG SP w Warszawie potwierdza, że oszacowała wartość zamówień przewidzianych do realizacji w ramach umowy ramowej do kwoty progowej, tj. 4 485 000 euro (dla robót budowlanych) odpowiadającej w PLN kwocie 18 599 555,00 zł, w tym zawarto umowy na kwotę 2 087 069,84 zł – w 2010 r., na kwotę 1 923 162,14 zł – w 2011 r. (łącznie na kwotę 4 010 231,98 zł).

[grzela]

Odnosząc się do kwestii wykluczenia wykonawców, w materiałach pokontrolnych NIK brak jest dowodów na okoliczność, którzy z wykonawców składających oferty w postępowaniu przetargowym na wybór wykonawców umowy ramowej nie spełnili warunków (i jakich) udziału w postępowaniu, co powinno skutkować ich wykluczeniem w trybie art. 24 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.).
Najwyższa Izba Kontroli wskazała, że przy wyborze wykonawcy na wykonanie termomodernizacji stropodachu nad budynkiem B obiektu 01 (kwota 354,2 tys. zł) naruszono dyspozycję art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Sprawa została skierowana przez NIK do rzecznika dyscypliny finansów publicznych i do dziś nie została zakończona.
Równocześnie pragnę poinformować, że do czasu kontroli przeprowadzonej przez NIK kwestor SG SP w Warszawie oraz kierownik Biblioteki Głównej ww. szkoły uczestniczyli w części posiedzeń Senatu SG SP w Warszawie, w których były podejmowane uchwały w zakresie przyjęcia planu rzeczowo-finansowego oraz w części dotyczącej wyrażenia opinii o regulaminie Biblioteki Głównej Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie, a także w sprawie ustalenia regulaminu systemu biblioteczno-informacyjnego. Począwszy od września 2012 r., kierownik biblioteki, kwestor i kierownicy komórek organizacyjnych SG SP w Warszawie są zapraszani na posiedzenia senatu ww. szkoły.
Odnosząc się do kwestii potencjału kadrowego w SG SP w Warszawie, należy wyjaśnić, że zgodnie z rozporządzeniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 131) zatrudnienie kadry naukowo-dydaktycznej uzależnione jest od liczby studentów. Stosownie do § 17 ust. 1 pkt 4 ww. rozporządzenia stosunek liczby nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe dla danego kierunku studiów do liczby studentów na tym kierunku nie może być mniejszy niż 1:60 dla kierunków studiów w obszarze nauk technicznych. Powyższy warunek został spełniony przez szkołę. W 2012 r. Wydziały: Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego i Inżynierii Bezpieczeństwa   Cywilnego   SGSP   w   Warszawie   zostały   poddane   ocenie programowej dokonanej przez Polską Komisję Akredytacyjną (PKA), która zaakceptowała wymagane minimum kadrowe na I i II poziomie kształcenia. W uchwałach PKA stwierdzono, iż oba wydziały SGSP w Warszawie spełniają wymagania kadrowe oraz programowe, w tym dotyczące osiąganych efektów kształcenia, a także wymagania organizacyjne, niezbędne do prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim na kierunku „inżynieria bezpieczeństwa” na poziomie I i II – dla Wydziału Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego i I – dla Wydziału Inżynierii Bezpieczeństwa Cywilnego. Poziom prowadzonego kształcenia w SGSP w Warszawie odpowiada przyjętym dla uczelni wyższej kryteriom jakościowym.
Ponadto warto dodać, że przedstawione w wystąpieniu wskaźniki określające proporcje w zatrudnieniu kadry dydaktycznej i kadry do obsługi administracyjnej SGSP w Warszawie są zawyżone ze względu na ujęcie w kadrze pozadydaktycznej także funkcjonariuszy pełniących służbę w pionie operacyjnym. Nie można ww. grupy traktować jako obsługi administracyjnej. Ich zadania są ściśle określone przez wymogi służby w PSP, głównie jako zadania operacyjne, ale i szkoleniowe dla studentów-podchorążych. Przyjmując do wyliczenia proporcję liczby kadry dydaktycznej zatrudnionej w ramach umowy o pracę lub mianowania do liczby osób zajmujących się obsługą administracyjną, wskaźnik ten wynosi 0,99.
W odniesieniu do kwestii wydatkowania kwoty 461 tys. zł przez SGSP w Warszawie należy wskazać, że ww. kwota nie znajduje się w zaleceniach pokontrolnych NIK. Można przypuszczać, iż powyższa kwota jest saldem wykazanych przychodów z nieruchomości w Starej Miłośnie (opłaty za hotel i czynsz, usługi dydaktyczne) i kosztów utrzymania obiektu (chociaż wynik ten nie stanowi wskazanej wartości).
Natomiast niepełne wykorzystanie sal wykładowych wynika z organizacji studiów odbywających się w SGSP w Warszawie i jest uzależnione od prowadzonych zajęć oraz od liczby osób przebywających w sali. Z uwagi na fakt, iż sale w obiektach w Starej Miłośnie są pomieszczeniami wykładowymi, efektywniejsze ich wykorzystanie niesie ze sobą konieczność dostosowania ich do innych zadań, co wiąże się w sposób bezpośredni z dodatkowym dofinansowaniem.
Równocześnie uprzejmie informuję, że w żadnym z wystąpień i ustaleń NIK nie sformułowano zarzutów o zawyżaniu wartości zamówień publicznych. Prawdopodobnie kwota 17 333,5 tys. zł jest różnicą z rachunku: wartości oszacowanej umowy ramowej 18 599,555 tys. zł pomniejszonej o kwotę 1266 tys. zł. Zgodnie z istniejącym stanem faktycznym oraz stanem prawnym brak jest jakichkolwiek przesłanek do postawienia tezy o zaistnieniu naruszenia ustawy Prawo zamówień publicznych.
Pragnę również wyjaśnić, że NIK skierowała zawiadomienie do rzecznika dyscypliny finansów publicznych o podejrzeniu naruszenia dyscypliny finansów publicznych polegającego na naruszeniu art. 17 ust. 1c ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 168) poprzez zawarcie umów szczegółowych do umowy ramowej bez stosowania art. 101 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Postanowieniem nr 1 z dnia 12 sierpnia 2013 r. rzecznik dyscypliny finansów publicznych odmówił wszczęcia postępowania wyjaśniającego w powyższej sprawie ze względu na brak znamion naruszenia dyscypliny finansów publicznych w zarzucanym czynie.
W celu realizacji zaleceń pokontrolnych NIK SGSP w Warszawie wystąpiła w dniu 25 stycznia 2013 r. do biegłego rewidenta badającego sprawozdania finansowe SGSP za lata 2012–2014 o zajęcie stanowiska w sprawie prawidłowości ewidencji księgowej posiadanych i eksploatowanych nieruchomości, w tym m.in. ustalenia zasadności wprowadzenia do ewidencji księgowej nieruchomości położonej przy ul. Skalbmierskiej. Zgodnie z opinią biegłego rewidenta wobec braku unormowania stanu prawnego budynku mieszkalnego przy ul. Skalbmierskiej w Warszawie nie było podstaw do wprowadzenia tej nieruchomości do ewidencji księgowej. Powyższe wskazuje, że zapisy w księgach rachunkowych SGSP w Warszawie odzwierciedlają stan rzeczywisty i są rzetelne w rozumieniu art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.), co znajduje potwierdzenie w raportach i opiniach biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego za kolejne lata sprawozdawcze.
W celu unormowania stanu prawnego budynku mieszkalnego przy ul. Skalbmierskiej w Warszawie SG SP zwróciła się do Zarządu Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy, który podjął uchwałę z dnia 19 marca 2013 r. w sprawie powierzenia Zakładowi Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy zarządzania gminnym zasobem lokalowym i powierzył Zakładowi Gospodarowania Nieruchomościami zarządzanie terenem oraz gminnym zasobem lokalowym położonym przy ul. Skalbmierskiej. Na podstawie powyższej uchwały w dniu 7 stycznia 2014 r. nastąpiło przekazanie przez SG SP w Warszawie (jako posiadacza samoistnego) Zakładowi Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Bielany protokołem przekazania – przejęcia nieruchomości położonej w Warszawie przy ul. Skalbmierskiej, opisanej w ewidencji gruntów jako działka nr 84/1 z obrębu 7-05-02, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr KW 135949, między stronami. Po faktycznym przekazaniu nieruchomości m.st. Warszawa została ona z tym dniem zdjęta z ewidencji pozabilansowej prowadzonej w księgach rachunkowych SG SP w Warszawie.
Z kolei w CS PSP w Częstochowie do czasu przeprowadzenia kontroli NIK w księgach inwentarzowych i ewidencji księgowej nie były wyodrębnione grunty. Wartość ich wykazana była jako część składowa w budynkach, czyli w grupie I środków trwałych. Przedmiotowy błąd wynikał z faktu, iż w decyzjach w sprawie ustanowienia trwałego zarządu na nieruchomościach otrzymanych z Wojskowej Agencji Mieszkaniowej wartość nieruchomości zawierała łącznie kwotę składnika budowlanego  oraz  gruntu.  Powyższe  kwoty  zostały  zaewidencjonowane  w księgach w grupie I: wartość budynku razem z gruntem. Pomimo niewydzielania gruntów w księgach rachunkowych były one co roku wykazywane w deklaracjach podatkowych od nieruchomości oraz corocznych sprawozdaniach do KG PSP. W wyniku zaleceń pokontrolnych NIK CS PSP w Częstochowie w 2012 r. dokonała prawidłowej ewidencji gruntów. Ze względu na czasookres trwania systemu sprawozdawczego nie ma możliwości wskazania osób odpowiedzialnych za zaistniały stan. Wskazane nieprawidłowości zostały natomiast naprawione.
Wprowadzenie gruntów do ewidencji księgowo-finansowej w SA PSP w Poznaniu nastąpiło w 2012 r. po otrzymaniu decyzji prezydenta miasta Poznania ustanawiającej trwały zarząd na nieruchomości Skarbu Państwa, wydanej w dniu 28 czerwca 2012 r., zgodnie z art. 43 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.). Szkoła już od 2006 r. podejmowała starania o uregulowanie formy prawnej władania nieruchomościami. Jednakże wszczęte w powyższej sprawie postępowanie na wniosek szkoły przez prezydenta miasta Poznania zostało zawieszone w związku z koniecznością uchylenia decyzji wojewody poznańskiego z 1998 r. przez wojewodę wielkopolskiego dotyczącej przekazania na własność miasta Poznania obszaru obejmującego teren i zabudowania SA PSP w Poznaniu wraz z terenem i zabudowaniami należącymi do sąsiadującej z nią szkoły podstawowej. Wątpliwości budził również sposób wyceny gruntów w celu prezentacji danych w księgach rachunkowych. Ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii nastąpiło w 2013 r.
W SA PSP w Krakowie w aktywach bilansu za 2011 r. w pozycji „grunty” nie wykazano wartości gruntów otrzymanych w trwały zarząd, natomiast kwota wykazana w pozycji „budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej” obejmuje całkowitą wartość zabudowanej nieruchomości. W celu wyodrębnienia wartości gruntów w 2012 r. zostały podjęte działania zmierzające do rzetelnego oszacowania wartości nieruchomości – odrębnie dla budynków oraz gruntów. W 2012 r. w SA PSP w Krakowie po dokonaniu operatów szacunkowych uwzględniono w ewidencji księgowej wartość posiadanych gruntów.
Natomiast wykazanie przez Szkołę Podoficerską Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy w bilansach za 2010 i 2011 r. w grupie „środki trwałe” w pozycji „grunty” wartości „0” nastąpiło w wyniku przyjęcia dotychczasowych przepisów prawnych, ponieważ nowe niejednoznacznie wskazywały na sposób ujmowania gruntów, które nie są własnością jednostki, lecz znajdują się w jej zarządzie. Wartość gruntów w SP PSP w Bydgoszczy ujęto w ewidencji finansowo-księgowej w 2012 r., co zostało odzwierciedlone w bilansie jednostki za ww. rok.
Organizacja i zasady funkcjonowania SA PSP w Krakowie zostały uregulowane m.in. w regulaminie organizacyjnym szkoły. Zaistniała sytuacja polegająca na tym, że ponad 40% kadry dydaktycznej szkoły zajmowało stanowiska, dla których nie spełniało wymagań kwalifikacyjnych określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 20 marca 2009 r. w sprawie stanowisk służbowych w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 54, poz. 448), wynika z faktu, iż stanowiska określone w regulaminie organizacyjnym szkoły przyjęto jako docelowe. Taka regulacja umożliwia pionowy awans po uzyskaniu odpowiednich kwalifikacji zawodowych. Kwalifikacje kadry są podnoszone systematycznie, w miarę możliwości organizacyjnych i finansowych, na różnych formach kształcenia, w specjalistycznych ośrodkach i uczelniach wyższych. Powyższe dotyczy również przyjmowania w pierwszej kolejności pracowników szkoły na studia podyplomowe dla strażaków ubiegających się o zajmowanie stanowisk związanych z kierowaniem działaniami ratowniczymi prowadzone w SGSP w Warszawie.
W KG PSP corocznie szacowane są potrzeby szkoleniowe, które są potrzebami docelowymi w służbie, nie zaś potrzebami na dany rok szkoleniowy. Dostępna infrastruktura szkoleniowa PSP jest wykorzystywana w sposób optymalny do celów szkoleniowych oraz do wysokości środków finansowych przeznaczonych na ten cel (ww. środki wynikają z kolei z ustawy budżetowej na dany rok). Ponadto pojawiające się potrzeby są eliminowane przez elastyczną zmianę systemu kształcenia. Przykładem może być ewaluacja programu kształcenia oraz zmiana systemu kształcenia w zawodzie strażaka, która zastąpiła dotychczasowe szkolenie podstawowe i uzupełniające, dostosowując zakres szkolenia i czas szkolenia do potrzeb służby. Wprowadzona zmiana pozwoliła na skrócenie czasu trwania szkolenia. Od roku szkolnego 2012/2013 kształcenie zaoczne w zawodzie technika pożarnictwa, realizowane w dotychczasowej formie kształcenia dla osób dorosłych, zastąpione zostało kwalifikacyjnymi kursami zawodowymi, co również pozwoliło na znaczne oszczędności godzinowe.
Równocześnie pragnę poinformować, że tematyka związana z prawidłowością przygotowania egzaminów wstępnych była przedmiotem szczegółowej analizy ze strony NIK. Nie stwierdzono nieprawidłowości w działalności biura szkolenia i jego pracowników odpowiedzialnych za przygotowanie arkuszy egzaminacyjnych. Zadania do testów egzaminacyjnych do szkół kształcących w zawodzie technika pożarnictwa przygotowane zostały przez zewnętrznych ekspertów – nauczycieli fizyki i chemii, współpracujących z Centralną Komisją Egzaminacyjną. Baza zadań egzaminacyjnych liczy obecnie około 650 zadań. W każdym z zadań egzaminacyjnych autor zaznacza, z jakiego poziomu jest zadanie (poziom podstawowy lub rozszerzony), z której jest kategorii oraz odpowiedź prawidłową. Zadania egzaminacyjne nie są przygotowywane ani w żaden sposób modyfikowane w KG PSP. Klucz odpowiedzi do arkusza egzaminacyjnego opracowywany jest na podstawie odpowiedzi zaznaczonych przez autorów. W przypadku wskazania przez autora błędnej odpowiedzi jako prawidłowej istnieje niebezpieczeństwo, że taka odpowiedź pojawi się w kluczu odpowiedzi. Tak też stało się w roku szkolnym 2011/2012. Klucz odpowiedzi został przygotowany prawidłowo, na podstawie odpowiedzi wskazanych przez autorów. W związku z błędnym zaznaczeniem przez autorów odpowiedzi do zadań, które pojawiły się w teście egzaminacyjnym, autorzy zostali poproszeni o ponowne zweryfikowanie bazy, poprzez sprawdzenie zaznaczonych odpowiedzi oraz poprawienie lub usunięcie z bazy zadań, w których są błędy w treści lub w odpowiedzi. Pragnę zatem podkreślić, że błąd nie był w kluczu odpowiedzi, lecz w konstrukcji zadania egzaminacyjnego.
Należy również wskazać, że limity przyjęć do szkół kształcących w zawodzie technika pożarnictwa ustalane są przez komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej w porozumieniu z komendantami poszczególnych szkół. Komendant główny PSP nie ma obowiązku informowania ministra właściwego do spraw wewnętrznych o ww. limitach. Niemniej jednak, mając na uwadze sytuację z roku szkolnego 2011/2012, minister spraw wewnętrznych zwrócił się do komendanta głównego PSP o wskazanie limitów przyjęć w roku szkolnym 2013/2014 oraz w roku szkolnym 2014/2015.
Pragnę również wyjaśnić, że minister właściwy do spraw nauki i szkolnictwa wyższego nie został poinformowany o błędnie zaznaczonych przez autorów odpowiedziach, bowiem minister ten nie odpowiada za kształcenie w szkołach kształcących w zawodzie technika pożarnictwa.
Natomiast w związku ze zwiększonym limitem przyjęć na rok szkolny 2011/2012 komendanci szkół wystąpili pisemnie do komendanta głównego PSP z prośbą o zwiększenie planu finansowego na 2011 r. o łączną kwotę 775 tys. zł. W sierpniu 2011 r. komendant główny PSP dokonał zmiany w planie wydatków budżetowych w rozdziale 75409: Komendy Głównej PSP. Powyższe przesunięcia były możliwe dzięki wygospodarowaniu oszczędności w ramach budżetu Komendy Głównej PSP.
Szacowane koszty kształcenia kadeta w szkołach pożarniczych w latach 2011– 2013 prezentuje poniższa tabela.
Szacowane koszty kształcenia kadeta w szkołach pożarniczych w latach 2011–2013
 
                                       2011 rok   2012 rok   2013 rok
SA PSP w Krakowie   67.371,41 zł   57.925,68 zł   59.837,23 zł
SA PSP w Poznaniu   71.438,00 zł   66.745,00 zł   45.420,00 zł
CS          PSP          w Częstochowie   89.324,96 zł   84.274,88 zł   79.411,84 zł

[grzela]

Komendant główny PSP w dniu 14 stycznia 2013 r. przekazał do NIK informację o opracowaniu dokumentu dotyczącego standardu wyposażenia szkół i ośrodków szkolenia Państwowej Straży Pożarnej oraz dokumentu dotyczącego kryteriów szacowania dziennego kosztu utrzymania słuchacza w szkołach i ośrodkach szkolenia PSP. Ponadto na podstawie dokumentu pt. "Kryteria określania kosztów kształcenia, szkolenia i doskonalenia zawodowego w PSP" przeprowadzono symulację naliczania kosztów szkolenia w latach 2012 i 2013.
Odnosząc się do wskazanej w wystąpieniu kwoty 176,1 tys. zł na realizację robót remontowych w SA PSP w Poznaniu, należy wskazać, że powyższa kwota wydatkowana była zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.) oraz ustawie Prawo zamówień publicznych. Uchybienie dotyczyło braku zgłoszenia do organu nadzoru budowlanego pięciu robót remontowych spośród analizowanych przez NIK 77 pozycji robót remontowych i inwestycyjnych w latach 2009–2012. Pragnę wyjaśnić, że wystąpiła niewłaściwa interpretacja przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.) związana z prawidłowym kwalifikowaniem roboty budowlanej do bieżącej konserwacji obiektu budowlanego niewymagającej zgłoszenia lub remontu i wynikającym z powyższego obowiązkiem dokonania zgłoszenia wydziałowi administracji architektoniczno-budowlanej. Biorąc powyższe pod uwagę, po przeprowadzonej kontroli NIK w SA PSP w Poznaniu wprowadzono dodatkowe procedury    postępowania    w    przypadku    pojawiających    się    wątpliwości zakwalifikowania planowanej do wykonania roboty budowlanej. Obecnie osoba odpowiedzialna za realizację zadania zobowiązana jest wystąpić do obsługującej szkołę kancelarii prawnej lub do wydziału administracji architektoniczno-budowlanej (przedstawiając zakres robót) o opinię, czy wymagają one zgłoszenia zgodnie z art. 30 ustawy Prawo budowlane. Ponadto przeprowadzono rozmowę dyscyplinującą z pracownikiem bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad pracami remontowymi w szkole, odstępując od innych środków dyscyplinujących ze względu na jego dotychczasową nienaganną postawę w kilkudziesięcioletniej pracy zawodowej. Pragnę przy tym podkreślić, że zrealizowanie robót budowlanych bez wymaganego przepisami prawa zgłoszenia w żaden sposób nie wpłynęło na celowość wydatkowanej kwoty oraz osiągnięte efekty rzeczowe.
W wystąpieniu pokontrolnym z dnia 21 grudnia 2012 r. NIK wnosiła m.in. o podjęcie działań zmierzających do wyceny gruntów pozostających w trwałym zarządzie Komendy Wojewódzkiej PSP w Krakowie i ujmowania ich wartości w ewidencji księgowej oraz w sprawozdaniach finansowych. Komenda Wojewódzka PSP w Krakowie podjęła takie kroki. W ich efekcie grunty stanowiące własność Skarbu Państwa przekazane w trwały zarząd zostały ujęte w ewidencji księgowej i wykazane w bilansie jednostki sporządzonym na dzień 31 grudnia 2012 r. Na kwestie związane z ujmowaniem w ewidencji bilansowej wartości gruntów oraz wyceny tej wartości w odniesieniu do gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa otrzymanych w zarząd lub użytkowanie zwrócił uwagę minister skarbu państwa pismem z dnia 29 maja 2012 r., wyjaśniając prawne podstawy ujmowania ich w ewidencji księgowej, a także zasady oszacowania wartości tych gruntów. Zobowiązał również do dostosowania ewidencji bilansowej do obowiązujących aktów prawnych. Tymi zaleceniami kierowała się Komenda Wojewódzka PSP w Krakowie, przyjmując do ewidencji księgowej nieruchomości gruntowe stanowiące własność Skarbu Państwa. Dla określenia wartości gruntu, na którym usytuowane są obiekty Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia PSP, przyjęto cenę nieruchomości gruntowej 815 900 zł, określoną jako składnik ceny nieruchomości w decyzji prezydenta miasta Krakowa z dnia 16 lipca 2007 r. o ustanowieniu odpłatnie trwałego zarządu.
Równocześnie pragnę poinformować, że statut SA PSP w Krakowie, jako dokument dotyczący jej organizacji i funkcjonowania, określa m.in. poziom wykształcenia, jaki szkoła zapewnia absolwentom, cele i zadania pracy dydaktyczno-wychowawczej, zakres kompetencji organów funkcjonujących w szkole, zadania kadry dydaktycznej, a także prawa i obowiązki uczniów. Statut szkoły uchwala rada pedagogiczna. Zgodnie z § 7 ust. 2 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 11 sierpnia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad, warunków i trybu przyjmowania do służby kandydackiej w Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 101, poz. 638) komendant szkoły PSP określa zarówno zakres egzaminu wstępnego, jak i termin oraz sposób jego przeprowadzenia. Jednocześnie zakres egzaminu wstępnego wymaga uzgodnienia z komendantem głównym PSP. Powyższy przepis prawa stanowi jednocześnie normę szczegółową regulującą kwestię przyjmowania do służby kandydackiej (kształcenie dzienne), a nie do szkoły jako szkoły policealnej. Rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych (Dz. U. Nr 26, poz. 232, z późn. zm.) wskazuje statut szkoły jako dokument, w którym zawarte powinny być kryteria, na jakich należy oprzeć decyzję o przyjęciu do szkoły, oraz powinien stanowić uzupełnienie ww. przepisów prawa. Praktyką jednak jest, że komendanci szkół pożarniczych corocznie ustalają z komendantem głównym PSP kryteria naboru, zbieżne z przyjętą polityką kadrową, potrzebami służby, a także możliwościami finansowymi. Zamieszczenie kryteriów decydujących o przyjęciu kandydatów w statucie szkoły powodowałoby konieczność dokonywania zmian w ww. dokumencie każdorazowo, w sytuacji kiedy ulegają one zmianie. Wymaga wyjaśnienia, że podczas kontroli zwrócono uwagę nie na braki stosownych przepisów w statucie, lecz na ogólne podejście i odwołania do aktualnych przepisów resortowych i oświatowych.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że zgodnie z § 4 ww. rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 11 sierpnia 1997 r. ustalono, że zwraca się złożone dokumenty, podając przyczyny niezakwalifikowania do dalszego postępowania rekrutacyjnego osobie, która nie spełnia warunków wymienionych w:
—   § 2 pkt 1a – do służby kandydackiej może być przyjęta osoba, która posiada obywatelstwo polskie;
—   § 2 pkt 2 – do służby kandydackiej może być przyjęta osoba, która uzyskała świadectwo dojrzałości lub świadectwo ukończenia szkoły średniej i nie przekroczyła 23. roku życia;
—   § 3 – osoba ubiegająca się o przyjęcie do służby kandydackiej składa podanie do komendanta szkoły do dnia 15 maja.
W związku z powyższym do dalszego postępowania kwalifikacyjnego nie były przyjmowane podania osób, które: nie posiadały obywatelstwa polskiego, przekroczyły 23. rok życia, nie uzyskały świadectwa dojrzałości lub świadectwa ukończenia szkoły średniej (w pkt 11 ankiety kandydat wpisuje, jaką szkołę średnią ukończył; w przypadku niedołączenia ww. świadectwa do podania osoby były dopuszczane do egzaminu warunkowo – pod warunkiem uzupełnienia braku – rozporządzenie nie mówi o odrzuceniu podania w takim przypadku) albo złożyły podania po 15 maja.
Natomiast osoby, które w podaniach posiadały braki inne niż wyżej wymienione, były dopuszczane do dalszego postępowania rekrutacyjnego warunkowo (pod warunkiem uzupełnienia braków w dokumentacji przed egzaminem wstępnym). Od 2013 r. w SA PSP w Poznaniu dopuszcza się do dalszego postępowania w procesie rekrutacji wyłącznie osoby, które złożyły pełne komplety dokumentów (podanie wraz z odpowiednimi dokumentami). W SA PSP w Krakowie nie występuje praktyka tolerowania braku wstępnej decyzji komendanta szkoły o przyjęciu do służby kandydackiej oraz decyzji o przyjęciu strażaka w służbie kandydackiej w poczet słuchaczy szkół. W trakcie czynności kontrolnych NIK procesu naboru do służby kandydackiej na przestrzeni kilku lat stwierdzono pojedynczy przypadek sytuacji wskazanej w wystąpieniu. Bezpośrednim następstwem przeprowadzonego postępowania w przedmiotowej sprawie były zmiany w organizacji procesu rekrutacji mające na celu uniknięcie analogicznych sytuacji. W stosunku do osób odpowiedzialnych zastosowano adekwatne środki dyscyplinarne.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że SA PSP w Krakowie posiadała zatwierdzone plany nauczania, które obejmują swoim zakresem obszar zagadnień przewidzianych obowiązującymi podstawami programowymi i programami nauczania. Rozbieżności w zapisach realizacji zajęć wynikają z błędnych wpisów w dziennikach lekcyjnych. Realizacja większej liczby godzin, niż przewidziano w zapisach programu z 2000 r., z niektórych przedmiotów nie jest błędem, bowiem wszystkie zapisy dotyczące liczby godzin w planie nauczania są minimalne. Powyższe oznacza, że w uzasadnionych przypadkach można rozszerzyć wymiar godzin. W trakcie obowiązywania programu z 2000 r. miały miejsce zmiany w wielu dziedzinach, które stanowią podstawę merytoryczną do realizacji poszczególnych przedmiotów. Wykładowcy są zobowiązani do prezentowania i wymagania aktualnych treści w rozpatrywanym momencie procesu dydaktycznego. Powyższe wprowadza konieczność przeprowadzania dodatkowych konsultacji i zajęć dydaktycznych. Obecnie bardzo często są realizowane dodatkowe zajęcia dla słuchaczy kształcenia zaocznego w celu przygotowania do poprawnego rozwiązywania zadań z taktyki działań gaśniczych i taktyki działań ratowniczych. Braki realizacji niektórych godzin i niekompletne wpisy wynikają z błędów wykładowców.
W 2010 r. trudności z realizacją pełnego wymiaru godzin związane były z sytuacją powodziową w kraju w maju i czerwcu oraz zaangażowaniem strażaków w tym zakresie.
Pragnę nadmienić, że w latach 2009–2012 egzaminy zewnętrzne, prowadzone przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną w Krakowie, pozwalające na potwierdzenie kwalifikacji w zawodzie technika pożarnictwa zdawało od 97,4% do 99,1% absolwentów kształcenia dziennego i zaocznego. Dobrą jakość kształcenia w SA PSP w Krakowie potwierdza również uzyskanie w 2011 r. tytułu Lidera Edukacji Zawodowej w konkursie organizowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Należy również wskazać, że art. 49 ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej nakłada wprost na strażaka zwolnionego ze służby, na podstawie art. 43 ust. 2 pkt 3–5 lub art. 43 ust. 3 pkt 2, przed upływem 5 lat od ukończenia nauki w ramach służby kandydackiej w Szkole Głównej Służby Pożarniczej, Centralnej Szkole Państwowej Straży Pożarnej lub szkole aspirantów Państwowej Straży Pożarnej obowiązek zwrotu kwoty stanowiącej równowartość kosztów wyżywienia i umundurowania otrzymanych w czasie nauki.
Ponadto zgodnie z art. 114b ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej strażaka w służbie kandydackiej zwalnia się ze służby w razie:
—   utraty obywatelstwa polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa;
—   orzeczenia przez komisję lekarską niezdolności do służby;
—   stwierdzenia w opinii służbowej nieprzydatności do służby;
—   braku postępów w nauce. Strażaka w służbie kandydackiej można zwolnić ze służby na jego wniosek, w
terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
Natomiast stosownie do art. 114c ust. 1 ww. ustawy strażaka w służbie kandydackiej wydala się ze służby w razie:
 —   skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności lub
karę pozbawienia praw publicznych;
—   wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby.
Podstawa do składania roszczeń z tytułu kosztów nauki w szkołach PSP zawarta
została w art. 114d ust. 6 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, który wskazuje odpowiednie stosowanie art. 49 ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej w przypadku, gdy absolwent szkoły nie podejmie służby w terminie wskazanym w decyzji komendanta głównego PSP o skierowaniu do służby stałej. Dlatego też stosowanie wprost art. 43 ww. ustawy znajdującego się w rozdziale 5 „Służba w Państwowej Straży Pożarnej” nie jest możliwe, bowiem regulacje dotyczące odrębnych podstaw i trybu zwalniania ze służby kandydackiej zostały umiejscowione w dalszej części powyższej ustawy, tj. w rozdziale 10 „Służba kandydacka”.
Opierając się na wykładni systemowej, można wyrazić opinię, że art. 49 ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej dotyczy jedynie przypadków, gdy strażak po odbyciu służby kandydackiej został następnie zwolniony ze służby w Państwowej Straży Pożarnej w trybie art. 43 ust 2 pkt 3–5 lub ust. 3 pkt 2 ww. ustawy przed upływem 5 lat od ukończenia nauki w ramach służby kandydackiej, zatem że dotyczy strażaka w służbie stałej albo przygotowawczej. Nie dotyczy natomiast przypadków zwolnienia ze służby w trakcie służby kandydackiej. Jakkolwiek § 3 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie kosztów wyżywienia i umundurowania otrzymanych w czasie nauki w szkołach Państwowej Straży Pożarnej, warunków ich zawarcia oraz przypadków zwalniania z obowiązku zwrotu tych kosztów (Dz. U. Nr 81, poz. 739) przewiduje ustalenie decyzją kwoty stanowiącej równowartość kosztów wyżywienia i umundurowania podlegającej zwrotowi oraz termin zwrotu tej kwoty, to ani powyższa ustawa, ani akt wykonawczy nie wskazują terminu, w jakim taka decyzja powinna zostać wydana. W związku z powyższym należy przyjąć, że ewentualna decyzja powinna zostać wydana w terminie umożliwiającym skuteczne dochodzenie roszczeń, czyli przed upływem terminu przedawnienia roszczenia. Jednocześnie w oparciu o wykładnię systemową regulacji zawartych w ustawie o Państwowej Straży Pożarnej, na podstawie której wydano przywołany powyżej przepis wykonawczy, należy uznać, że dotyczy on wyłącznie strażaków zwolnionych ze służby po zakończeniu służby kandydackiej, a więc absolwentów szkół PSP.
Z kolei z art. 114 ust. 4 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej wynika, że do strażaków w służbie kandydackiej, którzy zrezygnowali z nauki w szkole PSP lub którzy zostali z tej szkoły wydaleni, stosuje się art. 49 ww. ustawy.
Na podstawie § 1 ust. 1 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 5 sierpnia 1997 r. w sprawie przebiegu służby kandydackiej oraz szczegółowych zasad i trybu opiniowania strażaków w służbie kandydackiej (Dz. U. Nr 99, poz. 617) osoba przyjęta do szkoły PSP z dniem stawienia się w szkole pełni służbę kandydacką oraz z tym dniem zostaje zaliczona w poczet słuchaczy rozkazem komendanta. Jednocześnie zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 11 sierpnia 1997 r. na podstawie protokołu komisji rekrutacyjnej komendant szkoły PSP wydaje wstępną decyzję o przyjęciu do służby kandydackiej. Natomiast na podstawie § 12 powyższego rozporządzenia komendant szkoły PSP wydaje decyzję o przyjęciu strażaka w służbie kandydackiej w poczet słuchaczy szkół PSP po:
—   zaliczeniu przeszkolenia z zakresu ochrony przeciwpożarowej;
—   uzyskaniu pozytywnej opinii;
—   złożeniu zobowiązania do pełnienia służby w PSP po ukończeniu służby kandydackiej;
—   złożeniu ślubowania.
Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 11 sierpnia
1997 r. stanowi akt prawny tej samej rangi co rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 5 sierpnia 1997 r. Stąd też należy uznać, że w zakresie, w jakim rozporządzenie z dnia 11 sierpnia 1997 r. w sposób odrębny reguluje kwestię zaliczenia w poczet słuchaczy szkół, zastosowanie znajdują regulacje zawarte w tym akcie wykonawczym.
W odniesieniu do określonych w art. 114 ust. 4 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej przesłanek w oparciu o wykładnię językową § 9 ust. 1 i § 12 rozporządzenia z dnia 11 sierpnia 1997 r. stwierdzić należy, iż dotyczą one przypadków, kiedy strażak w służbie kandydackiej zrezygnował z nauki w szkole po wydaniu decyzji o przyjęciu w poczet słuchaczy szkoły. Nie dotyczy więc przypadków, kiedy strażak w służbie kandydackiej zrezygnuje z tej służby w trakcie odbywania przeszkolenia z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Z kolei przesłanka o wydaleniu ze szkoły nie znajduje zastosowania w przypadku, kiedy strażak jest zwalniany ze szkoły w trybie art. 114 b albo wydalany ze służby w trybie art. 114c ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Dlatego też zastosowanie art. 114 ust. 4 powyższej ustawy w zakresie wydania decyzji odnośnie do ustalenia kosztów nauki i terminu zwrotu tej kwoty nie znajduje uzasadnienia w przedmiotowych sprawach.
W tym miejscu pragnę wyjaśnić, że trzech absolwentów SA PSP w Krakowie, którzy zostali zwolnieni ze służby przed upływem 5 lat od ukończenia nauki w ramach służby kandydackiej, stosownie do przepisu art. 49 ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej zobowiązano do zwrotu kwoty stanowiącej równowartość kosztów wyżywienia i umundurowania otrzymanych w czasie nauki. Zgodnie z § 3 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w trzech decyzjach z 2008 r. komendant szkoły ustalił ww. kwoty, zaś działania windykacyjne podejmowane w okresie objętym kontrolą doprowadziły do uregulowania zobowiązań w całości przez dwóch absolwentów, oraz w części – przez jednego.
 Równocześnie uprzejmie informuję, że w SA PSP w Krakowie obowiązki zarządcy obiektów związane z przeprowadzaniem kontroli okresowych były realizowane poprzez wykonywanie kontroli dotyczących obiektów, ich wyposażenia, instalacji i sposobu eksploatacji. Na powyższe składały się następujące kontrole:
—   przegląd instalacji elektrycznej;
—   przegląd instalacji gazowych oraz przewodów kominowych;
—   przeglądy elementów budynków i poszczególnych pomieszczeń pod kątem ewentualnych remontów i modernizacji;
—   przeglądy wszystkich urządzeń dźwigowych;
—   okresowe kontrole instalacji centralnego ogrzewania i węzłów
ciepłowniczych z udziałem przedstawicieli Miejskiego Przedsiębiorstwa
Energetyki Cieplnej;
—   okresowe i wyrywkowe kontrole prowadzone przez Państwową Inspekcję
Sanitarną Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na obszarze
województwa małopolskiego;
—   okresowe przeglądy stanowisk, które obejmują użytkowanie, stan
pomieszczeń i instalacji pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wymienione wyżej kontrole wykonywane były co najmniej raz w roku, zgodnie z wymaganiami określonymi w art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane. Niemniej jednak wyniki i efekty tych kontroli nie zostały w pełni odzwierciedlone w dokumentach formalnych wymaganych ww. ustawą. W związku z powyższym z dniem 1 marca 2012 r. został zatrudniony inżynier z wymaganymi uprawnieniami, którego obowiązkiem była przede wszystkim dbałość o odpowiednie dokumentowanie przeprowadzanych przeglądów technicznych obiektów. Aktualnie wszystkie wymogi określone w art. 62 ustawy Prawo budowlane są przestrzegane i odpowiednio dokumentowane protokołami i zapisami w książkach obiektów budowlanych.
 Natomiast brak ustalenia zasad (procedur) w zakresie najmu i dzierżawy nieruchomości wynikał z faktu, że najem ten dotyczył incydentalnych przypadków obejmujących niewielkie powierzchnie. Należy zauważyć, iż każdy przypadek najmu lub dzierżawy był analizowany indywidualnie w celu określenia możliwości i ewentualnych korzyści wynikających z najmu. Ewentualny wynajem bądź dzierżawa związane były przede wszystkim z zabezpieczeniem potrzeb kadetów, słuchaczy oraz uczestników kursów i szkoleń. Natomiast miejsca ich lokalizacji były tak dobrane, że nie kolidowały z żadną funkcją szkoły, a także nie były wykorzystywane na inne potrzeby. Aktualnie wprowadzono szczegółową procedurę zawierania umów najmu/dzierżawy powierzchni będących własnością Skarbu Państwa bez względu na jej powierzchnię.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że wskazane podczas kontroli w SA PSP w Poznaniu nieliczne braki w wyposażeniu trzech spośród dwudziestu pracowni dotyczą pomocy dydaktycznych, które nie są bezwzględnie konieczne do osiągnięcia założonych w programach nauczania efektów kształcenia. W celu demonstracji działania niektórych urządzeń przeciwpożarowych, zjawisk towarzyszących spalaniu oraz działania środków gaśniczych szkoła organizuje zajęcia wyjazdowe do zakładów przemysłowych oraz zajęcia praktyczne na poligonie pożarniczym. W związku z wejściem w życie w 2012 r. nowej podstawy programowej w zawodzie technika pożarnictwa szkoła w miarę posiadanych środków finansowych na bieżąco uzupełnia braki w wyposażeniu pracowni dydaktycznych.
Odnosząc się do kwestii Ośrodka Szkoleniowego KW PSP w Poznaniu, należy wskazać, że stosownie do postanowień § 6 regulaminu organizacyjnego Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu (obowiązującego w czasie kontroli) w skład komendy wchodził nadzorowany przez zastępcę komendanta wojewódzkiego PSP m.in. ośrodek szkolenia, którego szczegółową organizację i zakres    działania    określał    odrębny    regulamin    organizacyjny.    Regulamin organizacyjny ośrodka szkoleniowego określił liczbę stanowisk (etatów) organizacyjnych w ośrodku szkoleniowym na 10. Na ww. liczbę stanowisk składało się: sześć stanowisk oficerskich (naczelnik, zastępca naczelnika i cztery etaty starszych wykładowców), dwa aspiranckie (starszy inspektor i starszy operator sprzętu specjalnego) oraz dwa stanowiska starszych specjalistów – członków korpusu służby cywilnej. Według stanu na dzień 1 stycznia: 2009, 2010, 2011 i 2012 r. liczba obsadzonych etatów na ww. stanowiskach organizacyjnych ośrodka szkoleniowego wynosiła odpowiednio:

   2009 rok   2010 rok   2011 rok   2012 rok
Liczba obsadzonych stanowisk   4,5   6   8   7,5
Wskazane wyżej pół etatu zajmowane było przez koordynatora ratownictwa medycznego. Obecnie w ośrodku szkolenia pracuje 9 osób (w tym 1 członek korpusu służby cywilnej) – 10 etatów.
Przy obecnej obsadzie Ośrodka Szkolenia Komendy Wojewódzkiej PSP w Poznaniu brak jest problemu z realizacją obowiązków. Do realizacji zadań administracyjnych obsada jest wystarczająca, natomiast zadania szkoleniowe wykonywane są przy współudziale wykładowców Ośrodka Szkolenia Komendy Wojewódzkiej, pracowników Komendy Wojewódzkiej PSP w Poznaniu, pracowników Komendy Miejskiej PSP w Poznaniu, którzy posiadają odpowiednie przygotowanie zawodowe i pedagogiczne. Ośrodek szkolenia korzysta także ze specjalistów zewnętrznych będących pracownikami jednostek organizacyjnych PSP spoza województwa wielkopolskiego oraz szkół PSP.
Natomiast przyczyną niezrealizowania planu w zakresie szkolenia podstawowego był brak potrzeb ze strony komend powiatowych i miejskich PSP z terenu województwa wielkopolskiego.
 Kalkulacje kosztów szkolenia nie uwzględniały niektórych składowych, ponieważ realizacja procesu dydaktycznego prowadzona była w oparciu o obiekty komend miejskich PSP w Poznaniu, co skutkowało tym, że Ośrodek Szkolenia KW PSP obciążany był notami księgowymi wynikającymi z rzeczywistej eksploatacji ww. obiektów i sprzętu.
Równocześnie należy wyjaśnić, że Komenda Główna PSP nie realizowała planów rozwoju szkół i ośrodków szkolenia na lata 2010–2012 i 2012–2017, bowiem takie plany nie zostały opracowane i wdrożone jako obowiązujące dla kształcenia pożarniczego. Plany rozwoju szkół zostały zastąpione przez dokument strategiczny pn. "Cele i kierunki działania Państwowej Straży Pożarnej i krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego", który jest opracowywany od 2009 r. na każdy kolejny rok. W powyższym dokumencie zawarto także cele, kierunki działania i zadania dla szkół i ośrodków szkolenia w PSP.
Uprzejmie informuję, że standardy wyposażenia jednostek ratowniczo-gaśniczych dotyczą stricte działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych przez te jednostki w ramach funkcjonowania w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym. Wskazane wyżej standardy służą celom operacyjnym, a nie szkoleniowym, dlatego też brak wskazania w nich sprzętu niezbędnego do realizacji programów nauczania nie jest równoznaczny z tym, iż takiego sprzętu faktycznie brak jest w szkole. Komendanci szkół zobligowani są do dostosowywania wyposażenia do wielu wymagań formalnych, w tym także do podstawy programowej w zawodzie technika pożarnictwa, w której wymieniono sprzęt niezbędny do prowadzenia procesu dydaktycznego.
Jednocześnie pragnę poinformować, że organem właściwym w sprawach oświaty jest minister edukacji narodowej, który wskazał, iż kształcenie w zawodzie technika pożarnictwa odbywa się w Krakowie, Poznaniu i Częstochowie w szkołach policealnych, dla których organem prowadzącym jest minister spraw wewnętrznych.  Zgodnie  z art.  5 ust. 7 ustawy  o systemie  oświaty  organ prowadzący szkołę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy zatem w szczególności zapewnienie warunków działania szkoły, wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie; zapewnienie obsługi administracyjnej, organizacyjnej i finansowej szkoły – stosownie do przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.), jak również wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędne do pełnej realizacji programów nauczania, przeprowadzenia sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych.
Ponadto zgodnie z art. 34a ustawy o systemie oświaty organ prowadzący szkołę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów. Nadzorowi podlega w szczególności prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem, przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów, jak również przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki. Brak jest przepisów w ustawie o systemie oświaty wyłączających ministra spraw wewnętrznych jako organ prowadzący szkoły policealne w Krakowie, Poznaniu i Częstochowie spod stosowania opisanych powyżej zasad.
Należy przy tym zauważyć, że ww. szkoły, jako szkoły kształcące na potrzeby PSP, w których realizowana jest służba kandydacka, podlegają także przepisom ustawy o Państwowej Straży Pożarnej oraz wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych. W związku z powyższym funkcjonowanie powyższych szkół powinno uwzględniać zarówno przepisy prawa oświatowego, jak i przepisy dotyczące PSP.
Z poważaniem