W roku 2009 przy pomocy Kodeksu Pracy wprowadzono obowiązek wyznaczania pracowników do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników. Od tego momentu upłynęło już trochę czasu, a jednak w tym zakresie pojawia się wiele nieporozumień.
Zapisy te wynikają z realizacji dyrektywy Rady Europy z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy ( 89/391/EWG ). Wskazana dyrektywa nie wymaga kwalifikacji inspektorskich w tym zakresie, czyli do tego typu obowiązków pracowniczych nie są wymagane uprawnienia wynikające z ustawy o ochronie przeciwpożarowej.
Wyznaczenie ilości osób do tego typu działań powinno być ściśle związane z rodzajem danego zakładu pracy, specyfiką firmy, warunkami budowlanymi, ilością występujących zagrożeń, ilością osób zatrudnionych.
Mając na uwadze powyższe wskazania rzeczą niepoważną było by wyznaczanie np. jednej osoby do ewakuacji czterech budynków. Tym bardziej kierując się dobrymi praktykami z dziedziny bezpieczeństwa pożarowego dla czterech budynków powinny być to co najmniej cztery osoby.
Stawiając się w roli pracodawcy zabezpieczył bym każdą kondygnację budynku.
Kogo wyznaczać do tak odpowiedzialnych działań ?
Jako osoby odpowiedzialne za ewakuacje pracowników i zwalczanie pożarów powinno wyznaczać się osoby pełniące funkcje kierownicze. W urzędach miast mogą to być naczelnicy poszczególnych wydziałów. Tego typu stanowiska w większości przypadków posiadają zastępstwo, tym samym unikniemy sytuacji braku osoby odpowiedzialnej za zadania związane
z ewakuacją pracowników podczas powstania zagrożenia. W szkołach w zasadzie do tego typu zadań można wyznaczać wszystkich nauczycieli – opiekuna danej grupy.
Co przede wszystkim powinno należeć do obowiązków pracowników wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników ?
1. Gaszenie pożarów w ich początkowej fazie rozwoju – uwzględniając własne życie i zdrowie, oraz innych pracowników.
2. Znajomość użycia podręcznego sprzętu gaśniczego i urządzeń służących ochronie przeciwpożarowej.
3. Znajomość infrastruktury technicznej obiektu – orientacja co do kierunków i wyjść ewakuacyjnych, wiedza na temat lokalizacji np. przeciwpożarowego wyłącznika prądu itp.
4. Znajomość zasad ewakuacji.
5. Informowanie użytkowników budynku o zaistniałym zagrożeniu, o sytuacji wymagającej opuszczenia danego miejsca.
6. Pomoc w opuszczeniu budynku przez innych pracowników.
W większych zakładach pracy dodatkowo do tego typu zadań mogą być wykorzystani pracownicy ochrony.
Pracownik wyznaczony do działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników zazwyczaj będzie to osoba zaangażowana w podstawową działalność pracodawcy. „Nadzwyczajne” umiejętności pracownika w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników będą wykorzystywane w sytuacjach rzeczywistego zagrożenia.
Należy pamiętać o zapisach ustawy o ochronie przeciwpożarowej i wynikających stąd obowiązków właściciela, zarządcy bądź użytkownika obiektu budowlanego.
Czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej powinna wykonywać osoba posiadająca uprawnienia wynikające z ustawy o ochronie przeciwpożarowej.
„Czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej mogą wykonywać osoby posiadające
odpowiednie kwalifikacje.
2a. Osoby wykonujące czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej, polegające
na zapobieganiu powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, niezatrudnione w
jednostkach ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8,
powinny posiadać wykształcenie wyższe i ukończone szkolenie specjalistów
ochrony przeciwpożarowej albo mieć wykształcenie wyższe na kierunku inżynieria
bezpieczeństwa pożarowego lub tytuł zawodowy inżyniera pożarnictwa lub
uzyskać uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu inżyniera pożarnictwa w
toku postępowania o uznanie nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej,
w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu (EFTA) - stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w
Konfederacji Szwajcarskiej kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego
- inżyniera pożarnictwa.
2b. Osoby wymienione w ust. 2a, wykonujące czynności wyłącznie w zakresie wynikającym
z ust. 1, powinny posiadać co najmniej wykształcenie średnie i ukończone
szkolenie inspektorów ochrony przeciwpożarowej lub mieć tytuł zawodowy
technika pożarnictwa lub uzyskać uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu
technika pożarnictwa w toku postępowania o uznanie nabytych w państwach
członkowskich Unii Europejskiej, w państwach członkowskich Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronach umowy o Europejskim
Obszarze Gospodarczym lub w Konfederacji Szwajcarskiej kwalifikacji do
wykonywania zawodu regulowanego - technika pożarnictwa.”
Czy w dalszym ciągu zauważacie niezrozumienie wśród pracodawców w odniesieniu do powyższego tematu.
